tokcha
Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]tok-cha
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]1 Mahal-liy uylarda idish-tovoq va b. anjomlar qoʻyish uchun devorda kvadrat yoki boshqa shaklda ishlangan maxsus joy. ◆ Elmurod koʻr-pachaga oʻtirdi. Soʻngra yon-beriga kuz yugur-tirdi. Kichkina tokchalarga rang-barang chinni va sopol kosalar terilgan edi. P. Tursun, „Oʻqituvchi“ . ◆ Tokchalarga miskoʻza, samovar, kum-gʻon, jom, chinni piyolalar tartib bilan terib koʻyilibdi. K. Yashin, „Hamza“ . ◆ Tokchalari ganchdan ajoyib gullar bilan ishlangan katta uyda bir talay odam oʻtirgan edi. Oybek, „Navoiy“ .
2 Umuman, vazifasi, shakli yoki boshqa biror jihati bilan tokchaga oʻxshash narsa, joy. Tokilar ostidagi doʻkonlarning tok-chalariga uyilgan harir mollar.. shoyi, atlas .. va boshqa rango-rang bazzozlik mollari bu yerga kelganlarning koʻzini uynatadi. Mirmuhsin, Meʼmor. ◆ Shkaf tokchalariga terib Koʻyilgan turli ichimliklar yakkol koʻrinib turibdi. S. Azimov, „O, Laylo“ . ◆ Abduvali aka.. deraza tokchasiga omonatgina oʻtirdi. S. Zunnunova, „Yangi direktor“ . Ular [kiyiklar] ◆ besh-olti gaz pastda — tokchada, ikki tomon esa tik devor. Sh. Xolmirzayev, „Bodom qishda gulladi“ .
- Kir tokcha Odatda, taxmonlar orasi, eshik yoki deraza yoniga ishlangan, boshqa tokchalarga nisbatan kichik, yuqoriga tomon uzun boʻlgan tokcha (turli mayda-chuyda nar-salar qoʻyiladi). ◆ Ikki taxmon oʻrtasidagi kir tokcha tepasida choy kutisining zar kogʻozlaridan kirkib yopishtirsh 1gan Madina-ning tasviri. S. Ahmad, Saylanma.
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]ТОКЧА. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.