tomoshabin
Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]to-mo-sha-bin
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]TOMOSHABIN Bu ot tojik tilida 'oʻyin-kulgi' maʼnosini anglatish uchun ishlatiladigan arabcha tamoshin otining (АРС, 756) tamosho shakliga (ТжРС, 379) 'koʻr-' maʼnosini anglatadigan * tojikcha didan feʼlining (ТжРС, 128) bin hozirgi zamon asosini (ТжРС, 71) qoʻshib hosil qilingan boʻlib, oʻzbek tiliga tamoiyu kismidagi a tovushini o (â) tovushiga, oxiridagi o tovushini a tovushiga almashtirib olingan; 'tomosha koʻruvchi' maʼnosini anglatadi (OʻTIL, II, 201).
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (III-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]\a. + f. — to
mosha koʻruvchi (qiluvchi)] 1 Biror tomoshani koʻrish uchun kelgan shaxs, tomosha koʻ-ruvchi. ◆ Teatr tomoshabinlari. Futbol to-moshabinlari. sh* Tomoshabinlar chapak cha-lib yubordilar. Hamma yoqdan qiyqiriq eshi-tildi. M. Ismoiliy, „Fargʻona tong otguncha“ . ◆ Xalq, sahnaning ochilishini kutgan tomoshabinday, jim edi. P. Tursun, „Oʻqituvchi“ .
2 koʻchma dagʻl. Biror ishga loqaydlik bilan chetdan qarab, kuzatib turuvchi shaxs. ◆ Tomoshabin boʻlib turmoq. n ◆ -Xafa boʻlmang, aka, — dehqonning yelkasiga qoqib yupatdi Yoʻlchi,— falokat emaye, arava sinadi, tu-zatshshdi.. Atrofda odam toʻplandi. Baʼzi-lar achinadi, baʼzilar tomoshabin. Oybek, „Tanlangan asarlar“ . ◆ Janjal esa borgan sari gazak olardi, ota-ona ham ularning kelish-movchiligiga aralashmas, goʻyo tomoshabin rolini oʻtashar edi. Gazetadan .
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]ТОМОШАБИН. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.
Tarjimalari
[tahrirlash]Ruscha ru
tomoshabin
1 зритель; // зрительский; ◆ talabchan tomoshabin взыскательный зритель; ◆ tomoshabinlar konferensiyasi зрительская конференция;
2 перен. неодобр. зевака, сторонний наблюдатель.