tozi
Oʻzbekcha (uz)
[tahrirlash]
Oʻzbekcha (uz)Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]to-zi
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]TOZI Bu ot 'tez yugur-' maʼnosini anglatadigan tojikcha toxtan feʼlining (ТжРС, 397) toz hozirgi zamon asosiga (ТжРС, 396) -ū koʻshimchasini (ТжРС, 543) qoʻshib hosil qilingan boʻlib, 'tez yuguradigan ot', 'tez yuguradigan it' maʼnolarini anglatadi (OʻTIL, II, 197).
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (III-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
f. ^u1d — chopagʻon ov iti; uchkur, arabiy ot
Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]1 Oyoqlari ingichka, tumshugʻi uzun, xipcha, yugurik ov iti. ◆ Har yerning tul-kisini oʻz tozisi bilan ovlar. Maqol . shsh ◆ Xohlasa, qarchigʻayini qoʻliga qoʻndirib, tozi itni ergashtirib, odamlari bilan toqqa chiqib ketardi. P. Tursun, „Oʻqituvchi“ . ◆ Oʻgʻlim ovga ketadi Asil ovchi tozi bilan. "Boyche-chak" .
2 Chopqir ot, tulpor. ◆ Ostimda irgʻiydi Gʻirkoʻkday tozi. "Malikai ayyor" . ◆ Ustiga minganda uchar tozingni, Qoʻlga olsang biz qip [qilib/ bergan sozingni. "Erali va Sherali" .
- Asbi tozi Arabiy ot, argʻumoq. ◆ Qamchiurib tarlonday asbi toziga. "Oysuluv" .
- Tanlab-tanlab tozisiga uchramoq q. tan-lamoq.
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]ТОЗИ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.