uydirma

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

uy-dir-ma

Etimologiyasi

UYDIRMA ’haqiqatga toʻtri kelmaydigan, xayolan

toʻqilgan’. Keyingi paytlarda u y d i r m a gaplarga eʼtibor susaydi. Bu sifat qadimgi turkiy tildagi ’xayol qil—’ maʼnosini anglatgan o:y- feʼlining uy-shakliga eski oʻzbek tilida -dur ortgirma qoʻshimchasi qoʻshilgan shaklidan -ma qoʻshimchasi bilan yasalgan (ЭСТЯ, I, 428; ТРС, 640); keyinchalik u unlisi i unli-siga, a unlisi ä unlisiga almashgan: (uy- + dur = uy-AURuydirma) + ma = uydurma > uydirmä.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

Oʻylab, toʻqib chiqarilgan; yolgʻon. ◆ Aybdor oʻz uydirmalarini isbotlashga tirishdi. m ◆ Ertasiga Islomxoʻja haqida uydirma gaplar, fisq-fasodlar toʻqi/idu. J. Sharipov, „Xorazm“ .

Antonimlari

УЙДИРМА. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Ot

uydirma (koʻplik uydirmalar)

Ruscha _ru

uydirma
выдуманный, вымышленный, сочинённый; // выдумка, вымысел, небылица; ложь; ◆ har xil uydirma gaplar всякие небылицы.