uzatma
Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]u-zat-ma
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]1 tex. Uskunaning bir qismidan ikkinchi qismiga harakatni uzatuvchi mexanizm. Mashinasozlikda: Energiya manbai bilan mashinaning ish bajaruvchi qismi oralig‘ida joylashib, ularni o‘zaro bog‘lovchi hamda harakatni talab darajasiga keltirish imkonini beruvchi mexanizm. ◆ Mexanik uzatma . ◆ Elektrik uzatma . ◆ Pnevmatik uzatma . ◆ Gidravlik uzatma . ◆ Mexanik uzatmalar ikki turga bo‘linadi: ishqalanish hisobiga ishlaydigan uzatmalar (friktsion, tasmali, vintli) va ilashish hisobiga ishlaydigan uzatmalar (tishli, chervyakli, zanjirli) .
2 tex. Ishlov berilayotgan (ishlatilayotgan, qo'llanilayotgan) ob'yektning mexanizmga kiritishdan (uzatishdan) iborat mexanik jarayonni (harakatni) (masalan, patronni pistoletga, yarim tayyor mahsulotni stanokga, suyuqlikni gidravlik tizimga, gazni pnevmatik tizimga) ta'minlovchi moslama, uskuna, mexanizm. ◆ Nasos uzatmasi .
3 tex. Harakatni yoki tortish kuchini mexanizmning bir qismidan boshqasiga uzatib beradigan tasma, tros, arqon va sh. k. ◆ Tormoz valining uzatmasi .
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]Tarjimalari
[tahrirlash]Ruscha ru
uzatma
1 привод, передача; ◆ mexanik uzatma механическая передача; ◆ tasmali uzatma ремённый привод, ремённая передача; ◆ zanjirli uzatma цепная передача.
2 подача; ◆ nasos uzatmasi подача насоса.
3 тяж; ◆ tormoz valining uzatmasi тяж тормозного вала.
4 в роли прил. приводной, передаточный.