vaʼda

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

vaʼ-da

Etimologiyasi

a. وَعْدَة — soʻz berish, vaʼda; muddat

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

Nimadir qilish-qilmaslikka berilgan soʻz.◆  Quruq vaʼda. te Vaʼda oson, lekin gap vaʼdaga vafoda. Oybek, „O“ .v. shabadalar. ◆ Toʻqsonov joʻnayotganida, muallimni almash-tirish toʻgʻrisidagi vaʼdasi bilan Toji-boyni qattiq ishontirib ketgan edi. P. Tursun, „Oʻqituvchi“ .◆  Oʻrmonjonga, Boʻtaboyga, Kanizakka koʻpdan-koʻp salom aytdi va "Qoʻshchinor "ga shu hafta ichi, yaʼni vaʼdasidan burunroq borishini aytdi. A. Qahhor, „Qushchinor chiroqlari“ .

Vaʼda bermoq ayn. vaʼda qilmoq 1) ◆ Gʻulomjon kechqurun kelishga vaʼda berib, Olga Petrovna bilan chiqib ketdi. M. Ismoiliy, „Fargonat“ .o. Vaʼda olmoq Biror ishning, majburiyatning bajarilishi haqida soʻz olmoq.◆  [Yusufbek hoji Zaynabga:[ Juda toʻgʻri gapirding, bolam, sendan olgan vaʼdani undan [Kumushdan] ham olamiz. A. Qodiriy, „Oʻtgan kunlar“ . Vaʼda qilmoq 1) biror ishni, vazifani ado etish haqida majburiyat olmoq, soʻz bermoq.◆  Xafa boʻlmang, opa, men uni unutishga vaʼda berolmayman. Oʻ. Hoshimov, Qalbingga quloq sol; 2) biror narsa berish haqida majburiyat olmoq, soʻz bermoq.◆  Fotima vaʼda qshshngan gapni ku-tar, Elmurod esa, nimadan, qanday boshlashni bilmay, muvofiqroq soʻz qidirar edi. P. Tursun, „Oʻqituvchi“ . Vaʼdaga vafo qilmoq q. vafo. Vaʼdani buzmoq Lafzini yutmoq, bergan soʻzidan, vaʼdasidan qaytmoq. Vaʼ-daning ustidan chiqmoq ayn. vaʼdaga vafo qilmoq q. vafo.◆  Vaʼdamizning ustidan chiqmasak, hamqishloqlarga qaysi yuz bilan qaraymiz. R. Fayziy, „Choʻlga bahor keldi“ .

Antonimlari

ВАЪДА. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

Ruscha _ru

vaʼda
обещание; ◆ vaʼdasi yolgʻon не сдерживающий своего слова, ненадёжный; ◆ vaʼda bermoq или ◆  vaʼda qilmoq обещать, давать обещание; ◆ birovning vaʼdasini olmoq брать с кого-либо обещание; ◆ vaʼdada turmoq держать слово, выполнять обещание; ◆ u vaʼdasida turadi он исполнит своё обещание, он сдержит слово; ◆ vaʼdaning ustidan chiqmoq выполнять обещание; ◆ vaʼdaga vafo верность обещанию, слову; ◆ Vaʼda oson, lekin gap vaʼdaga vafoda (Ойбек, «О. в. шабадалар») Обещать легко, но всё дело в том, чтобы выполнить обещание; ◆ vaʼdadan qaytmoq отказываться от обещания; ◆ vaʼdani buzmoq нарушать обещание, не сдерживать слова.