xalq
Oʻzbekcha (uz)
Oʻzbekcha (uz)Morfologik va sintaktik xususiyatlari
xalq
Aytilishi
Etimologiyasi
a. خَلْق - yaratish, ijod qilish; yaratilgan jonzot va odamlar
Maʼnoviy xususiyatlari
Maʼnosi
1 Odamlar. ◆ Xalqqa xizmat — oliy himmat. Maqol . ■■ ◆ Toʻyingizga yigʻilibdi butun el, Xalq kel-moqda toʻyga oqib goʻyo sel. H. Olimjon . ◆ Bu xushovoz xonanda, yigirma iildan oshdiki, xalqning nazaridan qolmay.. dillarimizni yayratib kelmoqda. S. Ahmad, „Yulduz“ .
2 Tarixiy birlikning turli shakllari; qabila, elat, millat. ◆ Oʻzbek xalqi Navoiy, Bobur, Lutfiy kabi buyuk donishmand shoirlarning asarlarini oʻqigan. Shukrullo, „Say-lanma“ . ◆ Turkiy xalqlar yillarni 12 muchal-dan tashqari, 60 yillik davrlar bilan ham hisoblashgan. "Fan va turmush" .
3 Muayyan joy aholisi. ◆ Oʻzbekiston xal-qi. Qishloq xalqi. Shahar xalqi. shya Filippin orollarida yashovchi xalqlarning eng se-vimli noyob taomi mitti baliqlardir. K. Mahmudov, „Qiziqarli pazandalik“ .
4 Biror joyga toʻplangan odamlar; xa-loyiq, olomon. ◆ Tovushga qoʻyishda xalq bir ogʻizdan qoʻl koʻtaradi, orqasidan bir necha daqiqagacha olqish davom etadi. A. Qodiriy, „Kichik asarlar“ .
5 Kasb, mashgʻulot, toifa yoki jinsni bildiruvchi soʻzlar bilan kelib, oʻsha kasb, mashgʻulot, toifa yoki jinsga mansub kishi-lar guruhini bildiradi. ◆ Shoirxalqi. tt Pol-von xalqi yengilgan raqibini belidan olib, koʻtarib qoʻyadi. S. Ahmad, „Ufq“ . ◆ Ayol xalqi uy-dan quruq ketmaydi, Nima lozim mehmonlar-ga, taqsirjon. "Gulnorpari" .
6 Umum (aholi, odamlar) ga aloqador-likni, umum tomonidan eʼtirof etilgan-likni ifodalovchi soʻz sifatida baʼzi mu-assasalar, lavozim va unvonlar nomlari tarkibida qoʻllanadi. ◆ Xalq maorifi. Xalq taʼlimi. Xalq sudi. Xalq deputati. Oʻzbe-kiston xalq shoiri. Oʻzbekiston xalq ar-tisti.
- Yerli xalq Muayyan joyning tub aholi-si, mahalliy xalq. ◆ Chor hukumati, yerli xalq oʻz erkini himoya qilib chiqqanda, ularni ot-tirdi.. B. Ahmedov, „Tarixdan saboqlar“ . Xalq ijodi Xalq tomonidan bunyod etilgan sanʼatga oid hamda adabiy asarlar. ◆ Xalq ijodi har qanday yozuvchi uchun katta mak-tabdir.
Sinonimlari
Antonimlari
ХАЛҚ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.
Tarjimalari
Ruscha ru
xalq
1 народ; // народный; ◆ Sovet Ittifoqi xalqlari doʻstligi дружба народов Советского Союза; ◆ mehnatkash xalq трудовой народ; ◆ xalq ommasi народные массы; ◆ avom xalq уст. простой народ, простонародье; ◆ xalq maqollari народные пословицы; ◆ xalq boyligi народное достояние; ◆ xalq komissari ист. народный комиссар; ◆ xalq ozodlik armiyasi народно-освободительная армия; ◆ xalq demokratiyasi mamlakatlari страны народной демократии; ◆ xalq kontroli народный контроль;
2 народ, народность; ◆ rus xalqi русский народ, русские; ◆ oʻzbek xalqi узбекский народ, узбеки;
3 толпа, публика, люди; // публичный; ◆ koʻcha xalq bilan liq toʻla edi улица была запружена народом; ◆ davlat xalq kutubxonasi государственная публичная библиотека;
4 население, жители; ◆ shahar xalqi население (жители) города;
5 (в позиции определения) народный (составная часть ряда почетных званий); ◆ Oʻzbekiston xalq yozuvchisi народный писатель Узбекистана; ◆ SSSR xalq artisti народный артист СССР.
Ozarbayjoncha (az)
Ozarbayjoncha (az)xalq