xokandoz

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

xo-kan-doz

Etimologiyasi

XOKANDOZ Bu ot tojikcha xok otiga (q.) 'toʻplab ol-' maʼnosini anglatadigan andoxtan feʼlining (ТжРС, 28) andoz xozirgi zamon asosini (ТжРС, 27) qoʻshib hosil qilingan boʻlib, 'choʻgʻ, kul, supurindini solish uchun ishlatiladigan roʻzgʻor buyumi' maʼnosini anglatadi (OʻTIL, II, 328).
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (III-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

\f. — chang-tuproq,

axlat yigʻishtiradigan (kurakcha)] Olov, kul, kumir, supurindi va shu kabilarni olish, tashish uchun ishlatiladigan dastali asbob; olov-kurak. ◆ Xosiyat xola xokandozda pista kumir keltirib, samovarga tashladi. R. Fayziy, „Choʻlga bahor keldi“ . ◆ Uning[kapitanning] qar-shisiga supurgi va xokandoz koʻtargan bir ayol shaxt bilan kelardi. Oʻ. Umarbekov, „Yoz yom-gʻiri“ .

Antonimlari

ХОКАНДОЗ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

Ruscha _ru

xokandoz
совок для мусора, золы и т. п.; ◆ bir xokandoz choʻgʻ совок (горящих) углей.