xor-zor

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

xor—zor

Etimologiyasi

XOR-ZOR Bu sifat tojik tilida 'kamsitilgan' maʼnosini anglatadigan xor sifatini (ТжРС, 333) -u bogʻlamasi orqali 'muhgoj', 'nolon' maʼnosini anglatadigan zor sifatiga (ТжРС, 157) qoʻshib tuzilgan boʻlib, oʻzbek tiliga -u bogʻlamasini tashlab, oʻrniga chiziqcha yozib olingan; 'tahqirlanish, muhtojlik natijasida ayachli ahvolga tushgan' maʼnosini anglatadi (OʻTIL, II, 333). Bu juft sifatdan oʻzbek tilida xor-zorlik , xorlik-zorlik mavxum otlari yasalgan.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (III-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

, xoru zor 1 Ogʻir, ayanchli ah-volga tushgan; tahqirlangan. ◆ Suv keltirgan xor-zoru koʻza sindirgan aziz. Maqol . n ◆ Hech kimga xor-zor boʻlmay, deb tirishib-tir-mashib yotibman. Oybek, „Tanlangan asarlar“ .

2 Oʻta qashshoq, muhtoj. ◆ Koʻrpa-yostigʻini orqa/shb, xor-zor yurgan odamlarning sanogʻi yoʻq. Oybek, „Tanlangan asarlar“ .

Antonimlari

ХОР-ЗОР. Oʻzbek tilining izohli lugʻati maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

Ruscha _ru

xor-zor
попавший в бедственное положение, впавший в нужду; терпящий нужду или унижение; ◆ xor-zor boʻlmoq попадать в бедственное положение, впадать в нужду; терпеть лишения; влачить жалкое существование; ◆ xor-zor qilmoq ввергать в нужду, подвергать лишениям или унижениям; ◆ suv keltirgan xor-zor-u, koʻza sindirgan aziz посл. тот, кто принёс воду - в унижении, а кто разбил кувшин - в почёте.