yamoq-yasqoq
Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]ya-moq—yas-qoq
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]YAMOQ-YASQOQ 'yamalgan-chatilgan’. Taxmonga yamoq-yasqoq koʻrpalar taxlab qoʻyilgan. Ushbu juft soʻzning ikkinchi qismi hozirgi oʻzbek tilida mustaqil ishlatilmaydi. Bu sifat asli qadimgi turkiy tildagi yasa- feʼlining ’tuzat-’ maʼnosidan -q qoʻ-shimchasi bilan yasalgan otdan kichraytirish maʼnosini ifodalovchi -(a)q qoʻshimchasi bilan hosil qilingan; keyinchalik ikkinchi boʻgʻindagi a unlisi talaffuz qilinmay qoʻygan; oʻzbek tilida birinchi boʻgʻindagi a unlisi ä unlisiga, q undoshlari taʼsirida ular orasi — dagi a unlisi â unlisiga almashgan: (yasa- + q = yasaq) + aq = yasaqaq > yäsqâq.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]1 Yamalgan-chatilgan; zeki, churuk. Yamoq-yasqoq koʻrpsiar. a Yamoq-yasqoq olacha yaktaklar. Oybek, Navoiy.
2 Yamash, tikish, tuzatish ishlari. ◆ -Onam yaqin va uzoq mahalladagi oʻziga toʻq kishi-lar uyiga borib, kir yuvib, yamoq-yasqoq qilib, bizlarni boqishga kirishdi, — dedi Poʻlat. Gʻayratiy, „Unutilmas kunlar“ .
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]ЯМОҚ-ЯСҚОҚ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.
Tarjimalari
[tahrirlash]Ruscha ru
yamoq-yasqoq
1 всякая работа по починке (одежды или обуви);
2 испещрённая заплатами (чиненая-перечиненая) обувь или одежда.