yamoq-yasqoq

Vikilug‘atdan olingan

Oʻzbekcha (uz)
[tahrirlash]

Morfologik va sintaktik xususiyatlari[tahrirlash]

ya-moq—yas-qoq

Aytilishi[tahrirlash]

Etimologiyasi[tahrirlash]

YAMOQ-YASQOQ 'yamalgan-chatilgan’. Taxmonga yamoq-yasqoq koʻrpalar taxlab qoʻyilgan. Ushbu juft soʻzning ikkinchi qismi hozirgi oʻzbek tilida mustaqil ishlatilmaydi. Bu sifat asli qadimgi turkiy tildagi yasa- feʼlining ’tuzat-’ maʼnosidan -q qoʻ-shimchasi bilan yasalgan otdan kichraytirish maʼnosini ifodalovchi -(a)q qoʻshimchasi bilan hosil qilingan; keyinchalik ikkinchi boʻgʻindagi a unlisi talaffuz qilinmay qoʻygan; oʻzbek tilida birinchi boʻgʻindagi a unlisi ä unlisiga, q undoshlari taʼsirida ular orasi — dagi a unlisi â unlisiga almashgan: (yasa- + q = yasaq) + aq = yasaqaq > yäsqâq.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

Maʼnoviy xususiyatlari[tahrirlash]

Maʼnosi[tahrirlash]

1 Yamalgan-chatilgan; zeki, churuk. Yamoq-yasqoq koʻrpsiar. a Yamoq-yasqoq olacha yaktaklar. Oybek, Navoiy.

2 Yamash, tikish, tuzatish ishlari. ◆ -Onam yaqin va uzoq mahalladagi oʻziga toʻq kishi-lar uyiga borib, kir yuvib, yamoq-yasqoq qilib, bizlarni boqishga kirishdi, — dedi Poʻlat. Gʻayratiy, „Unutilmas kunlar“ .

Sinonimlari[tahrirlash]

Antonimlari[tahrirlash]

ЯМОҚ-ЯСҚОҚ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari[tahrirlash]