yaslanmoq
Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]yas-lan-moq
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]YASLAN- ’oyoq-qoʻlni uzatib, choʻzilib yot-’. Ota— bek hordih chiharib ya s l a n d i (Abdulla Qodiriy). Bu soʻz qadimgi turkiy tildagi 'sathi yoyiq’, ’tekis’ maʼnosini anglatuvchi yasï sifatidan (Devon, III, 31) —la qoʻshimchasi bilan yasalgan feʼlga ’oʻzlik’ maʼnosini ifodalovchi —n qoʻshimchasini qoʻshib hosil qilingan; qoʻshimchalar qoʻshilganidan keyin ikkinchi boʻgʻindagi tor unli talaffuz qilinmay qoʻygan; oʻzbek tilida a unlilari ä unlilariga almashgan: (yasï + la = yasïla-) + n = yasïlan- > yaslan- > yäslän-. Bu soʻz oʻzbek ti — lida yästän- shaklida ham ishlatiladi, bunda -lä qoʻ-shimchasining -tä shakli qoʻshilgan boʻladi.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]ayn. yastanmoq. ◆ Otabek hor-diq chiqaribyaslandi. A. Qodiriy, „Oʻtgan kunlar“ . ◆ Qizning chehrasi yorishdi. "Xayriyat!" dedi-yu, trubkani ilib, mamnun holda stul-ga yaslandi. R. Rahmon, „Mehr koʻzda“ .
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]ЯСЛАНМОҚ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.
Tarjimalari
[tahrirlash]Ruscha ru
yaslanmoq
1 прилечь; разлечься;
2 расстилаться, простираться.