yolqin
Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]yol-qin
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]YOLQIN ’alanga’, ’yalligʻ’. Shox oʻtinning .. y o l h i n i horaygan koʻchaga shuʼla sochmohda (Parda Tursun). Bu ot qadimgi turkiy tildagi ’yon-’, 'alanga ol-’ maʼnosini anglatgan yal- feʼlining (Devon, III, 70) kuchaytirish maʼnosini ifodalovchi -qï qoʻshimchasini olgan shaklidan -n qoʻshimchasi bilan yasalgan (ЭСТЯ, IV, 107); oʻzbek tilida a unlisi â unlisiga almashgan, ï unlisining qattiqlik belgisi yoʻqolgan: (yal- + qï = yalqï-) + n = yalqïn > yâlqin.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]1 Yonayotgan narsadan koʻtariluvchi alanga. ◆ Shox oʻtinning oʻchoqni toʻldirib lovullatayotgan yolqini qoraygan koʻchaga shuʼla sochmoqda. P. Tursun, „Oʻqituvchi.“ ◆ Bektemir Sof, lolarang yolqinga termilib.. uzoq oʻyladi. Oybek, „Quyosh qoraymas.“
2 Yorugʻ, yogʻdu, shuʼla, nur. ◆ Yonar edi Don chiroqlari.. Chiroqlarning yolqin shuʼlasi Etgan edi oyni asira. H. Olimjon. ◆ Sahnaga berilgan qip-qizil nur yolqini zalning gʻira-shira qorongʻiligida Mahkamning yuz chiziqlarini.. boʻrttirib, mardonavor qilib koʻrsatardi. P. Qodirov, „Uch ildiz.“
3 Yolqin (erkaklar ismi).
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]ЁЛҚИН. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.
Tarjimalari
[tahrirlash]yolqin