yoni-veri

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

yo-ni—ve-ri

Etimologiyasi

YONI-VERI ’yaqin atrof’. Yoni — verimga h a r a s a m, biznikilar yoʻh, hamma ketib holibdi (Shuhrat). Juft soʻz shaklida yozish odat tusiga kirgan bu soʻzning birinchi qismi yân oti va -u bogʻlovchisidan iborat boʻlib, asli yân-u tarzida yozish lozim; bu oʻrinda —u bogʻlovchisi -i talaffuz qilina boshlagani — dan keyin yân soʻziga qoʻshilib ketgan. Bu juft soʻzning ikkinchi qismi beri soʻzi boʻlib, bu soʻz boshlanishidagi b undoshi v undoshiga almashgan: yân-u beri > yâni-beri > yâni-veri. OʻTILga bu soʻz yoni-ver shaklida xato kiritilgan (Lugʻat tuzuvchi veri qismi oxiridagi i un — lisini egalik qoʻshimchasi deb tushunib, tashlab yubor-gan).
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
q. yon-yoq. Yoni-verimga qara-sam, biznikilar yoʻq, hamma ketib boʻlibdi. Shuhrat, Shinelli yillar. [Naimiy

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

◆ Oʻylab qarasa, yoni-verida unga doʻst, xayrixoh boʻlgan bironta tirik jon qolmabdi. A. Muxtor, „Opa-singillar“ .

Antonimlari

ЁНИ-ВЕРИ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.