arzanda
Oʻzbekcha (uz)[tahrirlash]
Oʻzbekcha (uz)Morfologik va sintaktik xususiyatlari[tahrirlash]
ar-zan-da
Aytilishi[tahrirlash]
Etimologiyasi[tahrirlash]
ARZANDA Bu sifatdosh shakli ПРСda [ärzände] shaklida (15), ТжРСda arzanda shaklida (30) keltirilgan; oʻzbek tiliga tojik tilidagi shakli olingan (OʻTIL, I, 52). 'Qimmat boʻl-', 'loyik boʻl-’ maʼnolarini anglatadigan tojikcha arzidan feʼlining (ТжРС, 30) sifatdosh shakli boʻlib (arz+anda), ПРСda 'hakiqiy', 'maqbul', 'qiymatli' maʼnolarini (15), ТжРСda 'munosib', 'qiymatli' maʼnolarini (30), OʻTILda esa 'orzu qilib yetishgan farzand1, 'hammadan ortik koʻrgan suyukli farzand' maʼnolarini anglatishi (52) aytilgan; demak, oʻzbek tilida leksik maʼno torayishi yuz bergan: faqat odamga nisbatan ishlatiladigan boʻlgan.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (III-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
- \f. iA^jjl — arziydigan, loyiq
Maʼnoviy xususiyatlari[tahrirlash]
Maʼnosi[tahrirlash]
- Orzu qilib yetishgan yolgʻiz oʻgʻil yoki qiz. ◆ Besh yashar qizchasini chaqirib, u bolaga koʻrsatib: -Ana koʻrmaysanmi, bu qanday oppoq, doʻndiqcha! Mana shu mening birdan-bir arzandam, — dedi. S. Ayniy, „Esdaliklar“ .
- Eng sevikli, erka oʻgʻil yoki qiz. ◆ Lutfiniso erining davlatidan mumkin qadar koʻproq qoʻporib, shu kenja, arzandasigasarf qilish uchun urinar, bu qizni katta shavkat va dabdaba bilan uzatishni orzu qilar edi. Oybek, „Tanlangan asarlar“ .
- Biror kishining hammadan ortiq koʻrgan suyukli kishisi, erkasi. ◆ Gulnorgaxudo berdi, u erka-arzanda xotin boʻlib, eriga suyalib, koʻngliga nima kelsa, shuni qiladi. Oybek, „Tanlangan asarlar“ .
Sinonimlari[tahrirlash]
Antonimlari[tahrirlash]
OʻTIL