bakovul

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

ba-ko-vul

Etimologiyasi

, bukovul 1 esk. tar. Podshoh, xon va lashkarlarga ovqat tayyorlash ustidan nazorat olib boruvchi, hukmdorga taom tortishdan oldin uni avval oʻzi totib koʻruvchi mansabdor; bosh oshpaz (15-asr va undan keyingi davr). Naql qilishlaricha, ushbu taom [ajabsanda

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

◆ Bobur saroyining bakovullari i.jodiga mansub emish. K. Mahmudov, Oʻzbek tansiq taomlari.◆  -Gunoh shulkim, — dedi Bobur qatʼiy ohangda, — bakovullarimiz sizdan qattiq ranjib-dirlar: tortgan taomlaridan loaqal bir luqma tanavvul etmas emishsiz. "Yoshlik". ◆ Bakovul boʻshashgancha bir chekkada turardi. "Sharq yulduzi".

2 tar. Oltin Oʻrda xonligida qoʻshinga maosh ulashish, oʻljalarni taqsimlash sin-gari vazifalarni bajaruvchi yuqori mansabdor.

3 shv. Toʻylarda taom tayyorlovchi oshpaz, pazanda.◆  Yuzlari tandirdan endi uzilgan nondayin qip-qizil, moʻylovli bir odam bakovul boʻldi. "Yoshlik".

4 Toʻy va bayram (hayit) munosabati bilan oʻtkaziladigan kurash, poyga, uloq (koʻpkari) kabi musobaqalarni boshqaruvchi. ◆ Bular toʻyga bakovul ham boʻladi. Har kim qoʻldan kelganini qiladi. "Intizor".◆  Ahmad-jon ota, Meliqoʻzi va bakovullar muzika sadolari ostida oʻrtaga tushdilar. "Yoshlik".

Tayyor oshga bakovul Tayyoriga ayyor, qulay vaziyatdan foydalanib qoluvchi odam.◆  Qiz boʻyiga yetgandan keyin, Mamasaid "tayyor oshga bakovul" boʻldi: "Men eng yaqin togʻaman, shuning uchun ota oʻrniga otaman", deb daʼvo qildi. P. Tursun, Oʻqituvchi.◆  Tayyor oshga bakovul, deb shuni aytarkashshr-da! S. Zun-nunova, Olov.

Antonimlari

БАКОВУЛ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

Ruscha _ru

bakovul
1 ист. кухмистер, лицо, ведавшее дворцовой кухней; ◆ bakovuli kalon главный кухмистер (отвечавший за исправное состояние дворцовой кухни в Бухарском ханстве);
2 уст. повар; ◆ boʻri bakovul ekan, tulki yasovul ekan волк был поваром, а лиса - стражником (сказочный зачин); ◆ tayyor oshga bakovul погов. повар на готовый плов (о любителе пользоваться готовым).