bechora
Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]be-cho-ra
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]BECHORA Bu sifat 'yoʻq' maʼnosini ifodalaydigan tojikcha be- old koʻshimchasini (ТжРС, 544) 'tadbir', 'iloj', 'imkonʼ maʼnosini anglatadigan tojikcha chora otiga (ТжРС, 445) qoʻshib hosil qilingan boʻlib (ТжРС, 67), 'nimanidir amalga oshirish uchun imkon-iloj yoʻq', 'ahvoli tangʻ, 'muhtojlikda kun kechiruvchi' kabi maʼnolarni anglatadi (OʻTIL, I, 107). Bu sifat Borida chora-chora, yoʻgida — bandayi bechora hikmati tarkibida ishlatiladi.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (III-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
fors. – chorasiz; muhtoj; baxtsiz;
Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]1. Yashash uchun zarur narsalarga yetarli darajada ega boʻlmagan; qashshoq. ◆ Boymi, bechorami, ishqilib, roʻzgʻor mashaqqatini yelkasidan uzmaydigan bir odam boʻlsa, toʻyni boshlarmiz, sabr qil. Oybek,, „Tanlangan asarlar.“ ◆ Afsus, faqira, bechoraman. Hamza. ◆ Yarmini oʻzi sarf qilsa, qolganini koʻchada yurgan beva, bechoralarga ulashib berur edi. Hamza,, „Maysaraning ishi.“
2. Mushkul, ayanchli ahvolga tushib qolgan, chorasiz, ilojsiz. ◆ Bechora Gulbahor, karvondan ajralgan boʻtaday boʻzlaydi, shoʻrlik. Hamza,, „Boy ila xizmatchi.“
3. s. t. Achinish, ayanch hissini ifodalaydi va maʼno jihatidan „boyoqish“, „shoʻrlik“ soʻzlariga toʻgʻri keladi. ◆ Bu fojiadan.. usta Olim, "voy bechora-bechora" der edi. A. Qodiriy,, „Oʻtgan kunlar.“ ◆ Oyim. Bechora oyim. Necha ming chaqirim uzoqlarda boʻlgan urushning barcha mashʼum izlarini uning yuzida koʻrdim men. A. Muxtor,, „ Asarlar.“
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]БЕЧОРА. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.
Tarjimalari
[tahrirlash]bechora
OʻTIL
Ruscha ru
bechora
1 бедный, неимущий, нуждающийся; бедняк;
2 лишённый поддержки; попавший в безвыходное положение; беспомощный; бедный, несчастный; бедняга, бедняжка.