boʻgʻiq

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

boʻ-gʻiq

Etimologiyasi

BOʻGʻIQ bugʻilib chiqadigan’ (tovush haqida). bi—

eai GT ^boʻgʻi*    ^6il<sh    nuhul bahirar

edi (Asqad Muxtor). Bu sifat eski oʻzbek tilida ’qis-’

_b^M“!1    ^bo^ Felidan -(u)q qoʻshimchasi

yasalgan; keiinchalik ikkinchi boʻgʻindagi u unlisi i unlisiga almashgan: bogʻ- + uq = bogʻuq > bogʻiq.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

1 Boʻgʻilib, xirillab qolgan, xirildoq, aniq-tiniq emas, noaniq (ovoz haqida).◆  -Yoqmaydi! — dedi Anzirat alamnok, boʻgʻiq ovozda. N. Qilichev, Quyun.◆  -Oʻzi nima deydi, soʻradingmi? — Abdusamad amakining ovozi boʻgʻiq chiqdi. M. Mansurov, Yombi.◆  Yana boyadek boʻgʻiq kulgi ovozi eshitildi. S. Karomatov, Oltin qum.

2 Boʻgʻov solib toʻsilgan, biror narsa bilan boʻgʻilgan.◆  Keyin, bir vaqt hushimga keldim. Ogʻzim boʻgʻiq. Qalin narsaga oʻralgan-man. Oybek, Tanlangan asarlar.

3 Boʻgʻib, burib, siqib qoʻyilgan; tor. ◆ Yoqasi boʻgʻiq koʻylak. n Katak koʻylagi, pochasi boʻgʻiq koʻk satin shalvari ozoda va oʻziga yarashgan. H. Nazir. Soʻnmas chaqmoqlar.

4 Havosi nam va buzuq, erkin nafas olib boʻlmaydigan.◆  Davralarning boʻgʻiq havo-sini jirkanmay shimiradilar. Gʻ. Gʻulom, Yodgor.◆  Biz ozdan keyin Amudaryo tomondan es-gan salqin shabada boʻgʻiq havoni tarqatib yuboradi. J. Sharipov, Xorazm.

5 koʻchma Erkin yashab, ishlab boʻlmaydigan; siqiq, ziq, tang.◆  Xoʻjayin aytgancha, "uzilmagan gul" boʻlmasa ham, ruhi, qalbi bu chirkin boʻgʻiq muhitda soʻnmagan, toʻzmagan koʻrinadi. Oybek, Tanlangan asarlar.

6 Uncha ochiq boʻlmagan, xira (rang, tuye haqida).◆  Boʻgʻiq rang. Rangi boʻgʻiq chit.

Antonimlari

БЎҒИҚ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

OʻTIL

Ruscha _ru

boʻgʻiq
1 хриплый, сиплый;
2 сдавленный, приглушённый, глухой; // приглушённо, глухо; ◆ boʻgʻiq ovoz bilan gapirmoq говорить сдавленным или приглушённым голосом;
3 запруженный (о воде);
4 спёртый, душный (о воздухе в помещении).