boʻshliq

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

boʻsh-liq

Etimologiyasi

BOʻSHLIQ ’boʻsh joy\ ’fazo’. Kosmik b oʻ sh l i h-d a juda koʻp suniy yoʻldoshlar uchib yuribdi. Bu soʻz oʻzbek tilida 'band qilinmagan’ maʼnosini anglatuvchi bosh sifatidan mavhum ot yasovchi -liq qoʻshimchasi bilan

yasalgan: bosh + liq = boshliq.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

1. Maʼlum chegaralar bilan oʻralgan boʻsh joy; havol joy. ◆  Qorin boʻshligʻi. anat. ◆ Silindr ichidagi boʻshliq. Oqibatda oqsil moddalar qorin boʻshligʻiga sizib tusha boshlaydi. Gazetadan. ◆ Ogʻiz boʻshligʻida hech qanday toʻsiqlarga uchramay hosil boʻladigan, tarkibi ovozdan iborat tovushlar unli tovush deb atsiadi. "Oʻzbek tili darsligi".

2. Cheksiz olam, fazo, osmon; cheki yoʻq boʻsh joy. ◆ Olimlar yaqin vaqtlarga qadar kosmik boʻshliqni oʻrganishni faqat orzu qila olar edilar. ◆ Zumrad koʻzlarini qorongʻi boʻshliqqa tikkanicha qimirlamay oʻtirardi. S. Zunnunova, „Gulxan.“ ◆  Huvillab izgʻiyotgan togʻ shamoli choʻqqilarni yalab oʻtib, bepoyon boʻshliqqa singib ketardi. S. Karomatov, „Oltin qum.“

3. Boʻsh yotgan yer, joy. ◆  Shundan keyin bir boʻshliq yer bilan qoʻrgʻonning janubiga qarab ketiladir. A. Qodiriy, „Oʻtgan kunlar“ ◆ Ayniqsa, bular birinchi qadam qoʻygan yillari bu yerlar huvillab yotgan boʻshliq — sahro edi. A. Muxtor, „Asarlar.“

4. fiz. Havosiz joy, vakuum.◆ Ochiq fazo boʻshligʻi. ◆ Silindr havosini tortib olib, boʻshliq hosil qilmoq.

Antonimlari

БЎШЛИҚ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

boʻshliq

OʻTIL

Ruscha _ru

boʻshliq
1 пустота; пространство; Torrichelli boʻshligʻi физ. торричеллиева пустота;
2 полость, qorin boʻshligʻi анат. брюшная полость.