bogʻlamoq

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

bogʻ-la-moq

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

1 Bogʻ, tugun solib ulamoq, payvasta qilmoq; biriktirib turmoq.◆  Ip-larning uchini., bogʻlab uzaytirmoq. Botin-kaning ipini bogʻlamoq. Qopning ogʻzini bogʻ-lamoq. Yuz qopni bogʻlab boʻlar, Yuz ogʻizni bogʻlab boʻshas. Maqol. m◆  Qoʻlidagi oʻtni yerga tashlab, tuflisi bogʻichini qisibroq bogʻla-di. "Yoshlik".

2 Arqon, zanjir, ip va sh.k. vositasida biriktirib, chandib, tangʻib, oʻz joyidan jilmaydigan, qimirlamaydigan, nari ket-maydigan qilib qoʻymoq.◆  Qoʻyni bogʻlab boqmoq. Kaptarning qanotlarini bogʻlamoq. n Anvarni koʻrsangiz.. hech narsaga qaramay, qoʻlini bogʻlangiz. A. Qodiriy, Mehrobdan chayon.◆  Molxona oldidagi gulini toʻkkan gilosga bogʻlab qoʻyilgan kattakon ola sigirga koʻzim tushdi. Oʻ. Hoshimov, Ikki eshik orasi. Faz-liddin otni ildam chiqarib, daraxtga bogʻ-ladi. Oybek, Tanlangan asarlar.

3 koʻchma Biror yerdan yoki kishidan ayrilmaydigan qilib qoʻymoq.◆  Taqdirularni bir-biriga mahkam bogʻladi. m Sharofat.. Sidiqjonni bu yerga bogʻlagan narsani yaxshi-lab bilmoqchi va shunga qarab tosh qoʻymoqchi boʻldi. A. Qahhor, Qushchinor chiroqlari.

Ipsiz bogʻlamoq 1) biror majburiyat bilan erkini olib qoʻymoq. [◆  Qudrat Mirza-qulga: \ Dehqonlarni ipsiz bogʻlamoqchilar deng! Ularni yerga bogʻlab, qul qilmoqchilar deng! N. Safarov, Uygʻonish.◆  -Bizni hokim Teshaboyga ipsiz bogʻlab ketdi, — dedi Qudrat. M. Ismoiliy, Fargʻona t.o; 2) dudmol gap, vaʼda va sh.k. bilan muntazir qilib qoʻymoq.◆  Shu yerda turing, hozir kelaman, deb bizni ipsiz bogʻlab ketdi.

4 Bogʻich yoki biror boshqa narsa vositasi bilan biriktirmoq yoki tirkamoq, osmoq. ◆ Ahmadjonning orqasiga bogʻlab olgan sum-kasiga.. mina parchasi tekkan edi. A. Qahhor, Oltin yulduz.◆  Iloji boʻlsa, meni ot dumiga bogʻlab, poyga qilsalar. Oybek, O. v. shabadalar.◆  Olmos poʻlat bogʻlab men ham belimdan, Dev izlab chiqqanman oʻsgan elimdan. "Malikai ayyor".

5 Toʻplab, dastalab, belidan bogʻ solmoq, bogʻ solib tugmoq, dastalamoq.◆  Pichan bogʻlamoq. Piyoz bogʻlamoq.

Supurgi bogʻlamoq Supurgi yasamoq.◆  [Ioʻlchi] Savatni anhor boʻyida supurgi bogʻlab oʻtirgan bir kishiga omonat tashlab, bozorga gʻizshiadi. Oybek, Tanlangan asarlar.

6 Oʻrab tangʻimoq, oʻramoq, taqmoq.◆  Roʻmol bogʻlamoq. Kamar bogʻlamoq. Galstuk bogʻlamoq.

yat◆  Boshiga oq doka roʻmol bogʻlagan, rangi zahil bir ayol koʻrindi. N. Aminov, Qahqaha. ◆ Juvon eshikdan kirishi bilan bularni koʻrib, bir toʻxtadi-yu, durrasini qayta bogʻlab, toʻgʻri supa tomonga keldi. A. Qahhor, Qoʻshchinor chiroqlari.

7 Ogʻriq yerni ehtiyotlash, davolash maq-sadida dori-darmon qoʻyib yoki shundayligicha oʻrab, chandib, tangʻib qoʻymoq.◆  Yarani bint bshshn bogʻlamoq. m U biror hafta kasal-xonada yotib chiqqandan keyin, bir necha kun lunjini bogʻlab yurdi. A. Qahhor, Qoʻshchinor chiroqlari.◆  Boshimga sassiq bir suyuq doridan chaplab, roʻmol bilan tangʻib bogʻlab qoʻydi. E. Raimov, Ajab qishloq.◆  Tik turgancha bar-mogʻimga yod surkab, bint bilan tangʻib bogʻladi. S. Siyoyev, Yorugʻlik.

8 koʻchma Yoʻl-yoʻriq koʻrsatish, yordam berish uchun birkitmoq, biriktirib qoʻymoq. ◆ Boshqarma bizga keksa ishchilardan bogʻlab qoʻysin. A. Muxtor, Tugʻilish.◆  Raisning koʻngliga kelmasin, deb mashinasiga ham tegmadi, shofyorni Mirzaahmad akaning eshigiga bogʻlab qoʻydi. Oʻzi shaloq aravada togʻu tosh kezib yuribdi. S. Siyoyev, Otliqayol.

9 Boʻgʻib, toʻsib, kerakli tomonga yoʻnal-tirmoq (suvni).◆  Ekinlarga suv bogʻlamoq. Suvni bogʻlaguncha, ariq och. Maqol. n◆  Suvni kim bogʻladi, toʻgʻonni kim koʻtardi? N. Safarov, Tanlangan asarlar.◆  Sulton Sanjar Moziy oʻylab, shu daryoni bogʻlashga qaror qilibdi. "Ertaklar".

10 Oʻzida biror narsa paydo qilmoq; yigʻmoq, toʻplamoq.◆  Yara fasod bogʻladi. mm Barkashda sharbat bogʻlab ketgan anjir, oltin singari husayni uzum va shaftoli bor edi. N. Safarov, Vodillik qahramon.◆  Bogʻva polizlarda taʼrifi yoʻq ming xil nozu neʼmatlar shakar bogʻlaydi. S. Azimov, Oppoq tong qoʻshigʻi.

Shira bogʻlamoq q. shira I 5.◆  Hozir Sheroziyning ovozi ayni shira bogʻlagan payt. Dongʻi Xorazmga tarqalgan. J. Sharipov, Xorazm. Yogʻ bogʻlamoq Semirmoq. Tur bogʻlamoq Toʻrlamoq (qovun, handalak haqida).

11 koʻchma Uzviy ravishda birlashtirmoq, birga qoʻshmoq, ulamoq.◆  Taʼlim-tarbiya ish-larini hayot bilan bogʻlamoq. n Mehnat bilan muhabbatni bogʻlagin, Soʻngra harna tilak boʻlsa chogʻlagin. Habibiy, Devon.

12 Uzviy bogʻlanish, munosabat asosida bir-biriga qoʻshmoq, daxldor qilmoq, ula-moq, biriktirmoq.◆  Ikki fikrni oʻzaro bogʻlamoq. Soʻzlarni bogʻlab gap tuzmoq. n Chol asl maqsadini unutib, ancha gaplarni aytib yuborganini oʻzi ham sezib qoldi-da, soʻzining oxirini yana echkiga bogʻladi. S. Ahmad, Hukm.◆  Navroʻzni dinga bogʻladik. Holbuki, bu bayramning islom diniga mutlaqo a,yuqasi yoʻq edi. Gazetadan

Aloqa bogʻlamoq Munosabatda, aloqada boʻlmoq, munosabat oʻrnatmoq.◆  Paxtakor bshshn aloqa bogʻlamagan seleksiyachining ho-liga voy! U poʻpanak bosib yotaveradi. Mirmuhsin, Umid.◆  Shoir haramdagi kanizak-larning biri bilan aloqa bogʻlagan ekan. A. Qodiriy, Mehrobdan chayon. Baxtini bogʻlamoq Baxtsiz qilmoq, baxtiga toʻsiq boʻlmoq. ◆ Taqsir, qizning baxtini bogʻlab qoʻymang, kuyovga bering. "Oltin beshik". Bel bogʻlamoq q. bel. Boshini bogʻlamoq q. bosh. Bogʻlab olmoq Oʻziga rom qilmoq, oʻziga qaratmoq, domiga ilintirmoq.◆  Nozli nigohlaring ke-rakmas sening, Bogʻlab olarman deb endi oʻylama. Mirtemir.◆  Aziza azbaroyi bola deb koʻzi uchib turgandan emas, bir amallab Yodgorni bogʻlab olish uchun bolali boʻlishni xohlardi. Oʻ. Hoshimov, Qalbingga quloq sol. ◆ Bas, sen ham nega oʻgʻlingning koʻnglini Zay-nabga xippa qilib bogʻlay olmading? A. Qodiriy, Oʻtgan kunlar. Yoʻlini bogʻlamoq Yoʻlini toʻsmoq, oldiga roʻpara boʻlmoq, toʻsiq boʻlmoq.◆  -Voy, oʻqisin, otin boʻlsin, aylanay, uning yoʻlini bogʻlab qoʻyganimiz yoʻq, — dedi Oʻgʻil xola Ahmedovaga chimirilib. T. Alimov, Sovchi.◆  Bilmayman, yoʻlingni yana kim bogʻlar, Gulingni begona aylama, bulbul. "Qoʻshiqlar". Koʻsak (yoki dovuchcha) bogʻlamoq Hosilga kirmoq; meva tugmoq.◆  Gʻoʻzalar endi shonalab, koʻsak bogʻlab kelayotgan bir ma-halda.. shahar paxta zavodlariga paxta ta-shilishi Gʻulomjonni ajablantirmadi. M. Ismoiliy, Fargʻona t.o.◆  Oʻtgan yili aprel oyining oxirlari, oʻriklar allaqachon dovuchcha bogʻlab boʻlgan payt edi. Gazetadan Muhabbat bogʻlamoq Muhabbat qoʻymoq, sevib qolmoq. ◆ Muhabbat bogʻlading [Navoiy], Mehnatkash elga mehribon boʻlding. Habibiy, Devon. Tilini (yoki til-jagʻini) bogʻlamoq Tilini lol qilmoq, gapirtirmay qoʻymoq.◆  Latofat shu paytgacha tilini bogʻlab turgan alla-qand ay kuchni yengib, tez gapira boshladi. O. Yoqubov, Mirzaterak.◆  Xotinining bu gapi Boʻtaboyning jon-jonidan oʻtib ketdi, lekin bundagi kuchli mantiq tshshni bogʻladi-yu, hech narsa deya olmadi. A. Qahhor, Qoʻshchinor chiroqlari.◆  Biroq qizi tushkurning husnimi, shirin soʻzlarimi, har qalay, Gʻiyosiddinning til-jagʻini bogʻlab, qulogʻini kar, koʻzini koʻr qilib qoʻygan edi. S. Ahmad, Hukm. Umid bogʻlamoq q. umid 1.◆  U menga katta umid bogʻlagan edi, bari puchga chiqdi. J. Abdul-laxonov, Oriyat.◆  Yangi saylangan deputapiar faoliyatiga, ularning halol va fidokorona mehnatiga hamma umid bogʻlayapti. Gazetadan Qanot bogʻlamoq Oʻzida goʻyo qanot paydo qilmoq, biror joyga uchib borguday boʻlmoq. ◆ Hovlidagi.. dasturxon tevaragida tekin ovqat topilgan joyga qanot bogʻlab uchib boradigan Zagʻchakoʻz dosha, Tojiboy, oqsoqol oʻtirar edi. P. Tursun, Oʻqituvchi.◆  Salomat bu qishloqqa yoshligini qoʻmsagan kezlarda goʻyo qanot bogʻlab uchib kelishni istamasmidi? S. Ahmad, Hukm. Qoʻl bogʻlamoq Qoʻl qovushtir-moq (taʼzim, salom belgisi).◆  Qurgʻon ustida yasov tortgan qahramonlar qoʻl bogʻlab.. taʼzim bshshn Azizbekni ilgariga oʻtkaza bosh-ladilar. A. Qodiriy, Oʻtgan kunlar.◆  Xon taxtda edi. Oʻng taraf kursida Abdurahmon oftobachi va soʻlda shoir mulla Niyoz domla qoʻl bogʻlab oʻtirar edshshr. A. Qodiriy, Mehrobdan chayon. Qoʻl-oyogʻi (yoki oyoq-qoʻli)ni bogʻlamoq Majbur qilmoq, zoʻrlamoq.◆  Agar qoʻl-oyogʻimni bogʻlab berishganda ham, bari bir, toʻyni azaga aylantiraman. S. Zunnunova, Koʻk chiroqlar. Nasibaning oyoq-qoʻlini bogʻ-lagani Huzurjonovga siz arqon eshib ber-dingiz.'A. Qahhor, Asarlar.

23-Oʻzbek tilining izohli lugʻati

Antonimlari

БОҒЛАМОҚ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

OʻTIL

Feʼl

bogʻlamoq bogʻlamoq

Ruscha _ru

bogʻlamoq
1 привязывать; ◆ otni ustunga bogʻlamoq привязать лошадь к столбу; ◆ bir-biriga muhabbat bogʻlamoq возыметь любовь друг к другу; полюбить друг друга; ◆ oʻqishga muhabbat bogʻlamoq полюбить чтение; полюбить учение; sichqon sigʻmasiniga, gʻalvir bogʻlar dumiga посл. мыши тесно в норе, а она ещё привязывает к своему хвосту решето;
2 связывать; ◆ dasta-dasta qilib bogʻlamoq связывать (что-л.) пучками; ◆ chandib bogʻlamoq связывать туго-натуго; ◆ bir masalani ikkinchi masalaga bogʻlamoq связывать один вопрос с другим; ◆ ipsiz bogʻlamoq перен. связять без верёвки, связать по руками ногам;
3 завязывать; ◆ botinkaning bogʻichini bogʻlamoq завязывать шнурки ботинок;
4 обвязывать, перевязывать; подвязывать; ◆ yarana bint bilan bogʻlamoq перевязать рану бинтом;
5 перен. прикреплять (кого-что-л. к кому-л. или к какой-л. организации);
6 запрудить и направить в нужную сторону (воду); gʻoʻzaga suv bogʻladi он запрудил воду и направил её на хлопчатник;
7 этн. лечить заклинаниями (какой-л. недуг); ◆ 

• bel bogʻlamoq (букв. подпоясаться) взяться, приняться (за что-л.) с усердием, засучив рукава; ◆ koʻz bogʻlamoq (букв. завязывать глаза) 1) показывать фокусы; 2) обманывать; ◆ yogʻ bogʻlamoq разжиреть; boshini bogʻlab qoʻymoq (букв. повязать голову) сосватать, сговорить.