bolish

Oʻzbekcha (uz)

bolish I

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

bo-lish

Etimologiyasi

BOLISH Bu ot ПРСda [balesh] shaklida keltirilib, 'yostik' maʼnosini anglatishi (57); keyingi sahifada [balesht\ shaklida keltirilib, 'yostiq' maʼnosini anglatishi (58) aytilgan; [balesht poshti] misoli keltirilib, maʼnosi "vadik (taxtï)" deb izohlangan. ТжРСda bolisht shakli keltirilib, bolin shayutiga havola qilingan; u yerda bolin oti 'boshuchi', yestiq' maʼnolarini anglatishi aytilgan (77). Yuqoridagi maʼlumotlarni Kiyoslashdan maʼlum boʻladiki, bu ot boli- asosiga -n, -sht, -sh qoʻshib hosil Kilingan. ТжРСning 543- sahifasida -ish qoʻshimchasi keltiripib, feʼlning hozirgi zamon asosidan otdosh shaklini hosil qilishi taʼkidlangan. Shu koʻshimchaga berilgan izohga suyanib bolish oti asli 'oʻs-', 47 'koʻtaril-' maʼnosini anglatadigan tojikcha bolidan feʼlining (ТжРС, 77) bol hozirgi zamon asosiga -ish qoʻshimchasini qoʻshib hosil qilingan deyish mumkin. Bolnsh oti asli har qanday yostiq emas, 'gʻoʻlaga oʻxshash dumaloq yostik'ni anglatadi (Andoza:КРС, 105: balish — "pödushka v vide valika").
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (III-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

1 [0. (ji-IL. — yostiq| ayn. yosgaq. ◆ Har bir ayvonning tokchasida behisob baxmal, ipak koʻrpachalar, bolishlar. J. Sharipov, Xorazm.◆  Mamat qassob bolish chetini mahkam changallagan koʻyi oʻgʻliga qattiq tikilib qoldi. "Yoshlik".◆  Oʻtgan kuni Bobur oʻziga keldi, bolishga suyanib, bir oz boshini koʻtardi. H. Hasanov, Ekvatordan oʻtganda.

Loʻla bolish q. loʻla.

2 Divanning suyanishga moʻljallangan bolish shaklidagi suyanchigʻi.◆  Akbarov qaddini rostlab, divanning bolishiga bilagini qoʻydi. P. Qodirov, Uch ildiz.◆  Divanning kleyonka qoplangan suyanchiq bolishida bir kitobning besh-olti nusxasi turibdi. S. Nurov, Maysalarni ayoz urmaydi.

bolish II

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

bo-lish

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

tar. Moʻgʻullar, qisman turk-lar orasida 13—14-asrlarda muomalada boʻlgan tilla yoki kumush pul.

Antonimlari

БОЛИШ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

bolish

Ruscha _ru

bolish
подушка; ◆ loʻla bolish см. loʻla.