buqoq
Oʻzbekcha (uz)
[tahrirlash]
Oʻzbekcha (uz)Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]bu-qoq
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]BUQOQ 'qalqonsimon bez kasalligi’. Ilgari za— monlarda Qoʻhonda b u h o h keng tarhalgan edi. Bu soʻz qadimgi turkiy tildagi ’tomoqdagi shish’ maʼnosini anglatgan buq otidan (ДС, 124) kichraytirish maʼno — sini ifodalovchi -(a)q qoʻshimchasi bilan hosil qilingan (ЭСТЯ, II, 202); oʻzbek tilida q undoshi taʼsirida uning oldidagi a unlisi â unlisiga almashgan: buq + aq = buqaq > buqâq.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]1 tib. Qalqonsimon bez fao-liyatining buzilishi natijasida ushbu bezning kattalashuvi bilan bogʻliq kasallik; shu kasallik natijasida kattalashgan qalqonsimon bez. Men juda-a charchaganman, bilasiz. Oldin shu sabil buqogʻimni davola-tib olsaydim. S. Nurov, Narvoy. Malohat-ning koʻk piyoladan koʻra kichikroq buqogʻi boʻlib, shuni oʻtgan yil kuzda kestirgan ekan. A. Qahhor, Jonfigʻon. Nusratbek uning tomogʻidagi buqogʻiga qarab qoldi. S. Nurov, Narvoy.
2 Shu kasallikka yoʻliqqan, qalqonsimon bezi kattalashgan odam.◆ Salim buqoq. Hey, buqoq, bu yoqqa qara!
3 Daraxt tanasining zararlanishi natijasida unda hosil boʻlgan shish, gʻurra. Yongʻoq buqogʻi.
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]БУҚОҚ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.
Tarjimalari
[tahrirlash]buqoq
OʻTIL