butoq
[tahrirlash]
Morfologik va sintaktik xususiyatlari[tahrirlash]
bu-toq
Aytilishi[tahrirlash]
Etimologiyasi[tahrirlash]
BUTOQ 'daraxtning yon shoxi’. ◆ Shotutning butogʻi koʻp boʻladi. Bu ot qadimgi turkiy tilda ’shox-shabbalarni kes-’ maʼnosini anglatuvchi buta- feʼli — dan (ДС, 129) -q qoʻshimchasi bilan yasalgan (Devon, I, 358); oʻzbek tilida q undoshi oldidagi a unlisi â unli — siga almashgan: buta- + q = butaq > butâq.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
Maʼnoviy xususiyatlari[tahrirlash]
Maʼnosi[tahrirlash]
1 Daraxtning tanasidan yoki yoʻgʻon shoxlaridan tarmoqlanib chiqqan yon shox.◆ Qush butoqqa sigʻinar, Odam — Vatanga. Maqol ◆ Daraxtlarning butoqlarida qushlar chugʻur-chugʻur sayray boshladilar. "Yoshlik" ◆ Yulgʻunning qovjiroq butoqlarini terib, gulxan yoqdi. S. Siyoyev, „Avaz“
2 koʻchma Tarmoq, shoxobcha; pogʻona; avlod. ◆ Somoniylar shajarasining soʻnggi butogʻi boʻlgan podsho Nuh bin Mansur kasalmand odam edi. M. Osim, „Ajdodlarimiz qissasi“
- Butoq otmoq 1)aynan butoqlamoq; 2) koʻchma ajralib chiqmoq, tarmoqlanmoq.◆ Qishloq oʻrtasidan oʻtgan katta yoʻl butoq otib, dalalarga tutashgan. Y. Shamsharov, „Bogʻbon“
Sinonimlari[tahrirlash]
Antonimlari[tahrirlash]
БУТОҚ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.
Tarjimalari[tahrirlash]
OʻTIL
Tillar[tahrirlash]
- Turkcha: budak