chalgʻimoq
Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]chal-gʻi-moq
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]CHALGʻI— ' biror narsaga alaxsib, asosiy ishdan, mavzudan chetga chiq-'. Uning ikki koʻzi, es-hushi mol— larda edi; xayoli salgina ch a l gʻ i s a, mollar bi— rovning bedazoriga kirib ketib, ziyon yetkazadi (Parda Tursun). Bu soʻz eski oʻzbek tilida chal- feʼli-ning ' toʻgʻri yoʻldan chetga chiq—' maʼnosidan ' biroz' maʼnosini ifodalovchi —gʻï qoʻshimchasi bilan hosil qilingan; keyinchalik a unlisi ä unlisiga almashgan, ï unlisining qattiqlik belgisi yoʻqolgan: chal— + gʻï =
chalgʻï- > chälgʻi—.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]- Biror narsaga alahsib, asosiy ish, mavzu va t.k. ni unutmoq yoki ulardan chetga chiqmoq; adashmoq. ◆ Oltmishin-chi yilning kuzida chet elda yurganida, nedir bir qiziq tomoshaga chalgʻib, samolyotga kechikdi. M. M . Doʻst, Lolazor. ◆ Yoʻq, bekachim.. Men shunchaki chalgʻidim gapdan. A. Oripov .
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]ЧАЛҒИМОҚ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.
Tarjimalari
[tahrirlash]Ruscha ru
chalgʻimoq
1 отвлекаться, сбиваться; терять нить разговора; Uning ikki koʻzi, es-hushi mollarda, xayoli salgina chalgʻisa, mollar birovning bedazoriga kirib ketib ziyon yetkazadi, baloga qoladi (П. Турсун, «Ўќитувчи») Он смотрит в оба глаза за скотом, если его мысли куда-либо отвлекутся, скот потравит чужой посев люцерны, и ему попадёт;
2 ошибаться, допускать ошибку; Shunga qolganda chalgʻibsan, Samad, - dedi Safar boʻzchi (А. Ќодирий, «Мећробдан чаён») Вот здесь-то ты ошибся, Самад, - сказал ткач Сафар.