chimchimoq

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

chim-chi-moq

Etimologiyasi

CHIMCHI— 'tananing jindek qismini barmoqlar bilan biroz qis—.. ikki taraf ham lagandan ch i m-ch i g a n boʻlishdi—da, birin-sirin hoʻlni dasturxon chetiga artishdi (Abdulla Qodiriy). Bu soʻz qadimgi turkiy tilda mavjud boʻlib, ¹ burma qosil qil-' maʼnosini anglatgan chïm— feʼlidan eski oʻzbek tilida 'biroz' maʼnosini ifodalovchi —chï qoʻshimchasi bilan hosil qilingan (КРС, 887: chïmchï- 'vdipat'); ke-yinchalik ï unlilarining qattiqlik belgisi yoʻqolgan: chïm— + chï = chïmchï— > chimchi—. Bu soʻz oʻzbek tilida chimdi- shaklida ham ishlatiladi, bunda ikkinchi ch un— doshi d undoshiga almashadi: chimchi- > chimdi—.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

1 ayn. chimchilamoq. ◆ Bur-nini chimchidi.

2 Barmoqlarning uchi bilan ushlab, chim-dib olmoq. ◆ Zaynabning qoʻrqa-pisa "Oling, opa!"sidan soʻng, ikki taraf ham lagandan chimchigan boʻlishdilar-da, birin-sirin qoʻlni dasturxon chetiga artishdi. A. Qodiriy, „Oʻtgan kunlar“ .

Antonimlari

ЧИМЧИМОҚ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

Ruscha _ru

chimchimoq
1 = chimchilamoq;
2 брать щепотками, щепотью.