chiqiq
[tahrirlash]
Morfologik va sintaktik xususiyatlari[tahrirlash]
chi-qiq
Aytilishi[tahrirlash]
Etimologiyasi[tahrirlash]
CHIQIQ I 'yara, govmichcha, chipqon singari kasal— lik'; ' suyakning oʻrnidan qoʻzgʻalishi1. Labidagi ch i -h i h hali tuzalmabdi. Bu soʻz oʻzbek tilida chiq— feʼlining 'oʻz oʻrnidan qoʻzgʻal—', 'sirtga koʻtaril—' maʼnolaridan ot yasovchi —(i)q qoʻshimchasi bilan yasalgan: chiq— + iq = chiqiq I.
CHIQIQ II 'odatdagidan koʻra doʻmbayib turgan'. Hov anov bahhol yonidagi choʻhhi sohol , yelkasi ch i -h i h chol — usta Orif Buxoriy (Oybek). Bu soʻz oʻzbek tilida chiq— feʼlining 'sirtga koʻtaril—' maʼnosidan sifat yasovchi —(i)q qoʻshimchasi bilan yasalgan: chiq— + iq = chiqiq II. OʻTILda bu sifat chiqiq otining uchinchi maʼnosi tarzida qoʻshib yuborilgan.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
Maʼnoviy xususiyatlari[tahrirlash]
Maʼnosi[tahrirlash]
1 ot Yara, govmijja, chipqon singari kasalliklar. ◆ Chakanda yara-chaqa, har xil chiqiqlarga davo boʻladi. Gazetadan .
2 ot Suyak chiqqan joy. Maksim ana shunday chogʻlarda, ayniqsa, betoqat bolalarning sinigʻini ushlab, chiqigʻini solayotganda, ularni ovutib, koʻnglini topib shifolar edi. I. Ra-him, Chin muhabbat.
3 ot Turtib chiqqan joy, doʻng, doʻmboq yer. Quymaning chiqigʻi. Detalning chiqigʻi. Chiqigʻini tekislamoq.
4 sft. Turtib chiqqan; boʻrtgan. ◆ Lekin bu kulcha yuzli, yonoqlari xiyol chiqiq.. qiz Hub-bijamol edi. Sh. Xolmirzayev, „Bodom qishda gulladi“ . ◆ Koʻrib ogʻzim ochilib qoldi: uning [xoʻjayinning] yoshi oltmishlardan oshgan, yelkasi chiqiq, kalta soqol chol. H. Ahmar, „Yakkama-yakka“ .
Sinonimlari[tahrirlash]
Antonimlari[tahrirlash]
ЧИҚИҚ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.
Tarjimalari[tahrirlash]
Ruscha ru
chiqiq
1 болячка;
2 вывих;
3 выступ; // выдающийся, выступающий; detalning chiqigʻi выступ детали; ◆ yelkasi ~ chol старик с выступающими вперёд плечами.