choʻmilmoq

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

choʻ-mil-moq

Etimologiyasi

CHOʻMIL— 'suv havzasida suz-', 'echinib, boshdan oyoq yuvin-'. Baʼzan kumush suvlarda yayrashib ch oʻ -m i l a m i z (Uygʻun). Bu soʻz asli 'suvga botir-' maʼg-nosini anglatuvchi chom— feʼlidan (Devon, II, 34; DS,

153) eski oʻzbek tilida 'oʻzlik' maʼnosini ifodalovchi-(u)l qoʻshimchasi bilan hosil qilingan; keyinchalik ik-kinchi boʻgʻindagi u unlisi i unlisiga almashgan: chom— + ul = chomul— > chomil—. Bu feʼl dastlab 'suvga boti — ril-' maʼnosini bildirib, 'suz-\ 'boshdan oyoq yuvin '_maʼnosi ana shu maʼno asosida yuzaga kelgan.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

1 Chiniqish, davolanish maqsadida yoki issiqdan daryo, hovuz va sh. k. suviga tushib suzib yurmoq. ◆ Umid moshki-chirini tushirdi, undan keyin anhorga choʻmil-gani joʻnadi. Mirmuhsin, „Umid“ .

2 Yechinib yuvinmoq. ◆ Dushda choʻmilmoq. Hammomda choʻmilmoq. m ◆ [Fotima:] Kechqu-run Rashid abzining moʻrchasiga boram iz.. Sizam yuring. Maza qilib choʻmilib kelamiz. Oʻ. Hoshimov, „Ikki eshik orasi“ .

3 koʻchma Koʻmilmoq, choʻmmoq, botmoq. ◆ Okean ham nur qoʻynida choʻmilardi. "Yoshlik" ◆ Shabnamga choʻmilib, koʻz ochar dunyo. Gazetadan .

Antonimlari

ЧЎМИЛМОҚ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

Ruscha _ru

choʻmilmoq
1 купаться; мыться; ◆ daryoda ~ купаться вреке; ◆ daryoning suviga ~ купаться в реке (букв. купаться в воде реки); ◆ vannada ~ мыться в ванне;
2 перен. утопать (в чем-л.); купаться; daraxtlar quyosh nurida choʻmiladi деревья купаются в солнечном освещении, деревья залиты солнечным светом.