chuvrindi
Oʻzbekcha (uz)[tahrirlash]
Oʻzbekcha (uz)Morfologik va sintaktik xususiyatlari[tahrirlash]
chuv-rin-di
Aytilishi[tahrirlash]
Etimologiyasi[tahrirlash]
CHUVRINDI ' eski-tuski', ' uvada', ' juldUR' (ki-yim). Darvozabon chuvrindi ayolga uncha eʼtibor bermadi (Mirmuqsin). Maqmud Koshgʻariy lugʻatida chub-ra soʻzi keltirilib, ' eski kiyim' maʼnosini anglati— shi aytilgan (Devon, I, 397). Bu ot -a qoʻshimchasi bilan yasalgan. Bu qoʻshimchani ajratsak, chubr- qismi qoladi, lekin oʻzbek tilida (umuman turkiy tillarda) feʼl lek-sema oxirida ikki undosh qator kelmaydi; demak, bu soʻz asli chubur— shakliga ega boʻlgan (—a qoʻshimchasi qoʻshil-ganidan keyin ikkinchi boʻgʻindagi tor unli talaffuz qilinmay qoʻygan: chubur— + a = chubura > chubra). Koʻri — nadiki, oʻzbek tilidagi chuvrindi soʻzi asli qadimgi turkiy tildagi 'uvada qolga keltir—' maʼnosini ang — latgan chubur— feʼlining ' oʻzlik' maʼnosini ifodalov— chi —(u)n qoʻshimchasi qoʻshilgan shaklidan -dï qoʻshimchasi bilan yasalgan; keyinchalik ikkinchi boʻgʻindagi tor unli talaffuz qilinmay qoʻygan, b undoshi v undoshiga, u unlisi ï unlisiga almashgan, ï unlilarining qattiqlik belgisi yoʻqolgan: (chubur- + un = chuburun—) + dï = chuburundï > chubrundï > chuvrïndï > chuvrindi.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
Maʼnoviy xususiyatlari[tahrirlash]
Maʼnosi[tahrirlash]
1 Eski-tuski, uvada, jul-dur (asosan, kiyim-kechak haqida). - Chuvrin-di choponchada eding, oyoqlaringda eski ka-lish.. koʻcha chetida pista sotib oʻtirarding, — dedi Yaxshiboyev. M. M. Doʻst, Lolazor.
2 koʻchma Eski, juldur kiyimli odam; qashshoq. ◆ Nainki shu yetimcha chuvrindi ham eshonoyi boʻlib, bizning qatorimizga qoʻ-shilsa?!S. Anorboyev, „Mehr“ . ◆ Sen-ku bir chuvrindi eding. Endi odam boʻlib qoldingmi? "Sharq yulduzi" .
Sinonimlari[tahrirlash]
Antonimlari[tahrirlash]
ЧУВРИНДИ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.