dadil
Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]da-dil
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]1 Dangal ish tutadigan, qoʻrqib, hadiksirab oʻtirmaydigan; dovyurak. ◆ Dadil bola. Dadil xotin. n ◆ Rahimberdi oʻziga ishongan, dadil yigit edi, ish,shb charchamasdi. X. Toʻxtaboyev, „Felyetondan soʻng“ . ◆ Kodami, tovushi dadil. Har qanday mushkuldan man tortmay, tikka qarshi boradigan dovyurak odam koʻrinadi. A. Muxtor, „Asarlar“ .
2 Shijoat bilan toʻlib toshgan; jasu-rona, mardonavor, shaxdam. ◆ Dadil qadamlar. n ◆ Xalq dadil boradi. Ayniqsa xotinlar — onalar jasur. Oybek, „Tanlangan asarlar“ . ◆ Tursunboy togʻli qishlogʻi tomon jiddiy, dadil odim tashlab boryapti. "Oʻzbekiston qoʻriqlari" . Sherimbek dadshg borib, Bobur mingan boʻz otning oltin bezakli yuganidan oldi. P. Qodirov, Yulduzli tunlar. ◆ Mehnat qilgan odam doim boshqalarning yuziga dadil qaraydi. T. Ashurov, „Oq ot“ .
3 Qoʻrqmay, ishonch bilan, bemalol, tor-tinmay. ◆ Dadil javob. Dadil tanqid. sht Uzoqdan boʻlsa-da, Yoʻlchiga dadil qaraydi, baʼzan yashirin iljayadi. Oybek, „Tanlangan asarlar“ . ◆ Dadil tashlayotgan qadamlariga qaraganda, unda ikkilanishdan asar ham yoʻq. Gazetadan . ◆ -Nima yordam kerak, tortinmay, dadil murojaat qilavering, — dedi Boy-mirzayev. "Oʻzbekiston qoʻriqlari" . ◆ Maʼruf Nazarov kinematografiya, dramaturgiya sohasida ham dadil qalam tebratyapti. X. Yodgorov, „Hayot toʻlqinlari“ .
4 Jismoniy, maʼnaviy jihatdan ba-quvvat; tetik, bardam. Elmurod odamlar toʻl-qinida Fotima bilan yonma-yon yurarkan, oʻzini har vaqtdagidan dadwi va yengi>\ sezdi. P. Tursun, Oʻqituvchi. ◆ Darmoni qurigan yigit oʻzini dadil tutishga tirishar, lekin munkib-munkib ketar edi. J. Sharipov, „Xorazm“ . ◆ Shundan keyin Normat oʻzini yanada dadil sezdi. I. Rahim, „Chin muhabbat“ .
5 Moddiy jihatdan oʻzini tutib olgan; boy-badavlat. ◆ Jamoa xoʻjaligimiz bu yil ancha dadil boʻlib oldi. Gazetadan .
- Hamyoni dadil s. t. Serpul, puldor.
6 koʻchma Eng muhim, dolzarb, zaruriy. ◆ ..eng dadil gʻoyalarni oʻrtaga tashlab, uni roʻyobga chiqargan irrigatorlarning mardligi haqida hikoya qiladi. "Oʻzbekiston qoʻriqlari" .
</a>lze544
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]ДАДИЛ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.
Tarjimalari
[tahrirlash]Ruscha ru
dadil
смелый, храбрый, мужественный; // смело, храбро, мужественно; ◆ ~ qadamlar смелые, уверенные шаги; твёрдая поступь; ◆ ~ turmoq, ~ boʻlmoq или ◆ oʻzini ~ tutmoq boʻl! будь смелым!; мужайся!; не бойся!; не робей; ◆
- hamyoni ~ у него тугой кошелёк.