darranda
Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]dar-ran-da
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]DARRANDA Bu ot ПРСda [därrände] shaklida (215), ТжРСda dar-randa shaklida keltirilgan. Asli fors tilida [där(r)idän] feʼlining (216) därr hozirgi zamon asosiga -anda xozirgi zamon sifatdoshi koʻshim-chasini (ТжРС, 561) qoʻshib hosil qilingan; där(r)idän feʼli 'yirt-', 'parchapa-' maʼnosini anglatadi, shunga koʻra darranda oti 'yirtqich hayvon' maʼnosini anglatish uchun ishlatiladi (ТжРС, 119). Bu otning maʼnosi OʻTILda 'sutemizuvchi hayvon' deb noaniq taʼriflangan (I, 212).
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (III-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
\f. jj < oA?— "pora qilmoq", "parchalamoq" fl. hoz. z. shakli
Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]1 Sutemizuvchi yirtqich, vahshiy hayvonlar. ◆ Darrandalarning ayrimlari, sariq yumron-qoziq va sugʻurlar qish va yozda uzoq uyquga ketadi. "Fan va turmush" . ◆ Tuxumi qurib ketgan, quruqda yashovchi sudralib yuruvchi-lardan darranda kaltakesaklar diqqatga sazovordir. "Zoologiya" .
2 koʻchma Yovuz, yirtqich. ◆ Yanching oʻz ichida darranda zotin, Gitlerning bsshoyi nogihon-larin. Gʻ. Gʻulom◆ . Darranda dushmanlar serjahl, asabiy, Kuchanar devorni sindiray deya. M. Shayxzoda, „Chorak asr devoni“ .
darrasoldi etn. Bolalar va oʻsmir-larning oʻyinlaridan biri.
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]ДАРРАНДА. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.