daydi
Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]day-di
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]1 Doimiy turarjoyi va bel-gili kasbi boʻlmagan, bir joyda qoʻnim top-maydigan; darbadar (odam haqida). ◆ Daydi hayot kechirmoq. m ◆ Tayini yoʻq daydi. Mash-had bekatlarida yurib, maynavozchilikka oʻrganib qolgan. A. Muxtor, „Opa-singillar“ . ◆ Daraxt bir joyda koʻkaradi.. Otang rah-matli umr boʻyi shu yerdan bir qadam jilgan emas edi. Sen daydi boʻlib qolding. P. Tursun . Oʻqituvchi.
2 Doim tentirab, daydib, sanqib yura-digan; sanqi. ◆ Daydi odam, yash Kir yuvib oʻtirgan opam orqamdan qichqiradi: -Yana qayerga, daydi? Oybek, „Bolalik“ . ◆ Doʻppi tikib qon boʻldim Daydi, sayoq ahmoqqa. "Boychechak" . ◆ Tagʻin qayoqni koʻzlayapsan, daydi! Bola boʻlibhech foydang tegmaydi!\. Nazir, „Soʻnmas chaqmokdar“ .
3 Har yokda izgʻib yuradigan. ◆ Unda-munda bir eshik uchraydi. Lekin och-oriq, daydi itlar koʻproq sanqib yuradi. Oybek, „Tanlangan asarlar“ .
4 koʻchma Bemahal va betartib harakat qiladigan, yoʻnalishi oʻzgarib turadigan. ◆ Daydi shamol. Daydi bulut. Daydi toʻlqin. yaya Havo hamon bulut boʻlib, koʻklamning daydi shamoli guvullab esib turardi. N. Fozilov, „Diydor“ . ◆ Handalak boʻyini asta ufurib oʻtgan daydi shabada palaklar oromini buzdi. N. Fozilov, „Diydor“ . ◆ Quyosh dumalab, koʻkka koʻtarilar, daydi bulut parchalarining koʻlankasi qishloq ustidan oʻtib turardi. Sh. Toshmatov, „Erk qushi“ . ◆ Ishga yaroqli odamlarning hammasi dalada boʻldi.. daydi suvning yoʻlini oʻzgartirib turdilar. Gazetadan .
- Daydi gai Ogʻizdan ogʻizga oʻtib yurgan ran, mish-mish ran. ◆ \Mirzaqul:\ Daydi gapga quloq solmang! N. Safarov, „Uygʻonish“ . Daydi OʻK Bemoʻljal otilgan, bexosdan kelgan oʻq. ◆ Fashist merganlarining daydi oʻqi Toʻra-boyning boshiga kelib tegdi. N. Safarov, „Jangovar sahifalar“ . ◆ ..chinqirab kelayotgan daydi oʻqlar esa daraxtlarning shoxlarini choʻrt-choʻrt uzib tashlar edi. M. Muhamedov, „Qahramon izidan“ .
35-Oʻzbek tilining izoxli lugʻati
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]ДАЙДИ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.