eplamoq

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

ep-la-moq

Etimologiyasi

EPLA- ’uddala-’. Bu murakkab ishni fahat siz e p l a y o l a s i 3. Bu feʼl qadimgi turkiy tilda ’udda\ ’iloj’ maʼnosini anglatgan eb otining ep shak — lidan (ЭСТЯ, I, 286) oʻzbek tilida -lä qoʻshimchasi bilan yasalgan: ep + lä = eplä-.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

1 Uddalamoq, uddasidan chiqmoq. ◆ Ishni eplamoq. Sen rais boʻlsang, eplaysan. n ◆ Biron boshqa hunarning boshini tutsa ham eplab ketardi. S. Siyoyev, „Yorugʻ-lik“ . Senlar hali bitta oʻqishni ham eplol-may yuribsanlar. E. Raimov, Ajab qishloq.

2 Toʻgʻri, meʼyoriy holga olmoq, shunday holda tutmoq. ◆ Gulnor boshiga ilgan kamzuli-ni joʻrttaga eplay olmagan boʻlib, yuzini bir zumgina Yoʻlchiga koʻrsatib oldi. Oybek, „Tanlangan asarlar“ . ◆ Avval bitta xotinni eplab, keyin boshqasiga qoʻl choʻz! A. Qahhor, „Qoʻshchinor chiroqlari“ .

3 Yoʻl-amalini qilmoq, epini qilmoq. ◆ Eskini eplaguncha esing ketar. Maqol . ◆ Oz boʻlsa, eplab koʻr, Koʻp boʻlsa, seplab koʻr. Ma-qol . ◆ yat ..bir oʻspirin ukasi bor ekan, bu ham birovda ishlar ekan, oʻzini eplab ketadi. Oybek, „Tanlangan asarlar“ .

Antonimlari

ЭПЛАМОҚ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Feʼl

eplamoq eplamoq

• Turkcha: yerine getirebilmek

Ruscha _ru

eplamoq
справляться (с кем-чем-л.); суметь (сделатьчто-л.); ухищряться; ухитряться (сделать что-л.); изловчиться; Tohir zveno boshligʻi boʻlsa, eplaydi Если Тахир будет звеньевым, он справится; ishni eplay olmaganligi uchun ishdan olindi он снят с должности как не справившийся с работой; oʻrtogʻi bilan yarashishga koʻp intildi, lekin buni eplay olmadi он не сумел помириться с другом, сколько ни старался это сделать; otning jilovini eplay olmaydi он не сумеет управлять вожжами; oʻzimni oʻzim eplay olmay qoldim 1) я не в состоянии управлять самим собой (т. е. без посторонней помощи я не могу даже двигаться, вставать и т. д.); 2) я не в состоянии самого себя обеспечить; eplab-seplab кое-как; каким-нибудь образом; каким-либо способом; oz boʻlsa, eplab koʻr, koʻp boʻlsa, seplab koʻr погов. если мало - попробуй обойтись, если много - попробуй управиться.