firuza
Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]fi-ru-za
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]FIRUZA Bu ot ПРСda [firuze] shaklvda (374), ТжРСda firoʻza shaklida (411) keltirilgan; oʻzbek tiliga fors tilvdagi shakli e (ye) tovushini a tovushiga almanggirib olingan. Har ikki lugʻatga bu birlik ot sifatida kiritilib, "biryuza" deb izoxdangan; OʻTILda ham shu maʼno bosh maʼno sifatvda berilib, 'moviy', 'havo rang' sifat maʼnosi ikkinchi oʻrinda keltirilgan; asli bu qimmatbaho toshga ism uning rangi asosida berilgan, demak, bu birlik - bosh maʼnosiga koʻra sifat, koʻchma maʼnosiga koʻra ot. Bu birlik firuz sifatiga bogʻliq emas.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (III-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]1 ayn. feruza 1. Firuza koʻzli uzuk. n Firuza, laʼl, zumrad kabi nodir toshlar Sharqda juda mashhur va qadrli boʻlgan. M. Mirboboyev, Konlar yurti.
2 ayn. feruza 2. Firuza osmon haddan tash-qari toza edi. M. Muhamedov, Qahramon izi-dan. Har oqshom firuza kabi ufqlar, zardan qulogʻiga sirgʻa taqadi. Uygʻun.
3 Firuza (xotin-qizlar ismi).
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]ФИРУЗА. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.