из

Vikilug‘atdan olingan

Ruscha (ru)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

из

Aytilishi

Etimologiyasi

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

из и изо предлог с р.
1 ish-harakatning biror yerdan, narsadan yoki biror narsa ichidan boshlanishini, chiqishini bildiradi: -дан ; выйти из комнаты uydan chiqmoq; достать из кармана choʻntakdan olmoq; привезти из деревни qishloqdan olib kelmoq; река вышла из берегов daryo toshdi (qirgʻoqlardan chiqib ketdi); стрельба из лука kamondan otish;
2 siradan, bir butunlikdan bittasini ajratib koʻrsatish uchun qoʻllaniladi:
-dan , -ning, ... orasida, ichida; лучший из всех hammasidan yaxshisi; младший из братьев aka-ukalarning (aka-ukalardan, aka-ukalar orasida) eng kichigi; одно из двух ikkisidan biri; чудо из чудес moʻjizalar moʻjizasi, moʻjizalar orasida eng ajoyib moʻjiza; дурак из дураков ahmoqlarning ahmogʻi;
3 biror holatdan (kayfiyat, ahvol va h. k. dan) chiqishni ifodalaydi; -дан ; выбиться из сил kuchdan qolmoq, sillasi qurimoq; выйти из терпения sabr-toqati tugamoq; toqati toq boʻlmoq;
4 manbani bildiradi: -dan]]; отрывок из романа romandan parcha; выписка из истории болезни kasallik varaqasidan koʻchirma; узнать из газет gazetalardan (oʻqib) bilmoq;
5 qayerdan kelib chiqqanlikni, nasl-nasab va h. k. ni bildiradi: -dan]], -lik]]; человек родом из Литвы asli (kelib chiqishi) litvalik kishi; он из крестьян u asli dehdonlardan; чай из Грузии Gruziyadan keltirilgan choy;
6 biror narsaning nimadan ishlanganligini, sostavini, materiali va h. k. ni bildiradi:
-dan]]; дом из кирпича gʻisht uy,gʻishtdan qilingan uy; обед из трёх блюд uch xil ovqat; варенье из вишен olcha murabbo; ложка из серебра kumush qoshiq; букет из роз atirgullardan tuzilgan guldasta;
7 oʻzgarishni, aylanishni, nimadan vujudga kelganlikni bildiradi; из посёлка возник город qishloqdan shahar paydo boʻldi; qishloq shaharga aylandi; из тебя выйдет хороший инженер sen yaxshi injener boʻlasan;
8 sabab, asos, maqsadni bildiradi:
-dan]], boisdan, yuzasidan, ...sababli; из принципа prinsip yuzasidan, prinsip qilib; iz zavisti koʻrolmaslikdan, ichi qoralikdan; из уважения к старшим kattalarga hurmat yuzasidan; из любви к искусству sanatga boʻlgan muhabbat sababli, sanatni yaxshi koʻrganlikdan;
9 bazi otlar bilan ravish yasaydi; изо всей мочи bor kuchi bilan, kuchi boricha; стараться из всех сил kuchining boricha (jon-jahdi bilan) harakat qilmoq;
10 takrorlanuvchi soʻzlar bilan ish-harakatning uzluksizligini, bir predmetdan ikkinchisiga - oʻtib borishini bildiradi; изо дня в день kundan-kun, kun sayin; tinimsiz; из дома в дом uydan-uyga, uyma-uy.

из-, изо-, изь-, ис- приставка fel qoʻshimchasi boʻlib:
1 ish-harakatning biror yerdan, biror narsa ichidan tashqariga yoʻnalganligini anglatadi, mas., изгнать, извергнуть, излучать:
2 ish-harakatning hamma narsaga, hamma yoqqa baravar tarqalishini bildiradi, mas., избегать, избороздить, изрезать;
3 ish-harakatning tugal, oxirigacha bajarilishini, soʻng darajaga yetkazishini bildiradi; mas., изжарить, израсходовать, измучить;
4 "sya" yuklamasi bilan yasalgan ish-harakatning uzluksizligi , doimiy takrorlanishi natijasida biror sifat yoki xususiyat kasb etish, yoki aksincha, biror sifat, xususiyat yoki qobiliyatni yoʻqotish kabi manolarni ifodalaydi, mas., извериться, изнервничаться, избавиться.

Sinonimlari

Antonimlari

Tarjimalari