gʻalayon
Oʻzbekcha (uz)
[tahrirlash]
Oʻzbekcha (uz)Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]gʻa-la-yon
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]arab. – qaynash; hayajon, koʻtarilish;
Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]1. Norozilik harakati; isyon, qoʻzgʻolon. ◆ Suvoriy kazaklar kimdandir barak topib, gʻalayonni bostirgani kelishgan edi. S. Siyoyev, „Avaz.“ ◆ Amir amaldorlari xalq gʻalayonidan choʻchib, shoirni kishi koʻzidan narida, Qabodiyon choʻllarida oʻldirishgan. Gazetadan. ◆ Butun Turkiston oʻlkasida gʻalayonlar avj olib ketdi. Fargʻona vodiysida qoʻzgʻolon dastlab Koʻqon uyezdining Qaynar volostidan boshlandi. K. Yashin, „Hamza.“
2. koʻchma Tabiat, uning hodisalari, shuningdek, kishi ichki dunyosidagi tugʻyon, joʻsh urish. ◆ Bu xazina mazmunida.. tabiat gʻalayonlariga qarshi kurash borligini iftixor bilan tilga olamiz. Gazetadan. ◆ Boʻrontogʻlar ustida, vodiyda oʻzining qudratli gʻalayonini boshlaydi. Sh. Rashidov, „Boʻrondan kuchli.“ ◆ Muhabbatning koʻziga koʻzi tushganda, vujudida uygʻongan hislar gʻalayonini aniq esladi. S. Anorboyev, „Oqsoy.“ ◆ Idroking mavjiga tekkaning zamon, U mudroq ruhingga solgay gʻalayon. A. Oripov, Yillar armoni.
3. Gʻalayon qilmoq Gʻalayon holati yuz bermoq (toʻgʻri va koʻchma maʼnoda). ◆ Xalq gʻalayon qildi. ◆ Bunday daqiqalarda kishini oʻy bosadi, xotiralar toʻlqini gʻalayon qiladi, xayol qanotlanadi. H. Gʻulom, „Mashʼal.“ ◆ Mamadali Matmurodovning koʻnglida "bir dehqonchilik qilsam", degan niyat gʻalayon qilib qoldi. S. Ahmad, „Yulduz.“
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]ҒАЛАЁН. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.
Tarjimalari
[tahrirlash]gʻalayon