gʻoʻla

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

gʻoʻ-la

Etimologiyasi

GʻOʻLA Bu ot tojik tilida 'dum-dumalok', 'sep-semiz' maʼnosini anglatadigan goʻl sifatidan (ТжРС, 481) -a qoʻshimchasi bilan (ТжРС, 543) hosil qilingan; 'daraxg tanasidan kesib olingan yoʻgʻon boʻlak' maʼnosini anglatadi (ТжРС, 481; OʻTIL, II, 667).
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (III-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

\f. 4J < J jJl — dev; juda katta, ulkan] 1 Daraxt tanasi yoki xodadan kesib olingan boʻlak. ◆ -Ikkita sada ham sotib olib, charx boʻladigan.. gʻoʻla kesib tayyorlab qoʻydim.. - dedi [otam]. S. Ayniy, „Esda-liklar“ . ◆ Abduvahob gulzor orqasidagi xona-dan bir necha arralangan gʻoʻlalarni koʻtarib chiqdi. Sh. Toshmatov, „Erk qushi“ . ◆ Hovlida katta yongʻoq gʻoʻlasi ustida miltigʻini to-zalab oʻtirgan Toʻrabek.. chorboqqa qarab qoʻydi. M. Mansurov, „Yombi“ .

2 Gʻoʻlaga oʻxshash, yoʻgʻon. ◆ Uning dallol qa-rindoshi savatday sallasini olib qoʻyib.. qoʻnji bir qarich, qurushqoq mahsili, qoʻpol gʻoʻla oyoqlarini uzatdi. Oybek, „O“ .v. shabada-lar. ◆ Yuqoridan magnit podʼyomniklari choʻyan gʻoʻlalarini olib kelib, pechga tashladi. Mirmuhsin, „Chiniqish“ .

Gʻoʻladan kelgan Yoʻgʻon, gʻoʻlabur. ◆ Bir na-fas oʻtmay, kabinetga gʻoʻladan kelgan, moʻy-lovdor, quvnoq bir odam kirib keldi. Mirmuhsin, „Zanglagan qilich“ .

3 koʻchma Kuchli, asosli. ◆ Birok, koʻchaga chiqish uchun gʻoʻlaroq vaj kerak edi. Vajni darrov topdim.. A. Muqimov, „Aqlim kiryap-ti“ . ◆ Gapning gʻoʻlasi buyoqda.. "Mushtum" .

4 Kichik yumaloqshaklli, gʻoʻlak. ◆ Oʻqoʻrni-da sogʻ loyni noʻxatdek-noʻxatdek gʻoʻla qilib, ogʻziga solardi-da, tuppakni nishonga toʻgʻ-rilab, "tuf" desa, moʻljalga olingan par-randa toʻp-toʻp yerga tushaverardi. Shukrul-lo, „Javohirlar sandigʻi“ . ◆ Keyin [tutni] quritib, gʻoʻla qilib olishdi. Sh. Xolmirzayev, „Bodom qishda gulladi“ .

Koʻz gʻoʻlasi s. t. Koʻz soqqasi. ◆ Gʻoʻlasi chiqay-chiqay deb turgan katta koʻzlari kimga, nimaga tikilayotganining tayini yoʻq. A. Muhiddin, „Qadah“ .

Antonimlari

ҒЎЛА. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

Ruscha _ru

gʻoʻla
1 чурбан, обрубок, колода, кругляк, торец; короткое бревно;
2 короткое цилиндрическое тело, короткий цилиндр; choʻyan gʻoʻlalar чугунные цилиндры.