gumbaz

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

gum-baz

Etimologiyasi

GUMBAZ Bu ot ПРСda [gombäd] va [gombūz] tarzida (arab harflari bilan yozilishidagi n tovushini m tovushiga, 0 tovushini dz tovushiga almashtirib yozilgan (427). ТжРСda gumbad va gumbaz shakllari keltirilib, gumbaz shakliga havola berilgan (108). Koʻrinadiki, bu otning tarkibida asli n tovushi qatnashadi, lekin oʻzbek tiliga m tovushi qatnashadigan shakli olingshs 'yuqori qismi qubba shaklida qurilgan imorat' maʼnosini anglatadi (OʻTIL, 1,198). 70
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (III-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

f. l. K / l!'L — qubba, ravoq

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

1 Qubba shaklidagi tom; qubba taxlitidagi narsa. ◆ Sirk gumbazi. Hammom gumbazi. n ◆ Toʻgʻrida Hirot madrasalarining naqshli gumbazlari ertalabki quyosh nurida yarqirab koʻrinmoqda. Uygʻun va I . Sulton, Alisher Navoiy. ◆ -Gumbazni koshin bshshn bezatmoqchi boʻlibsiz, koshiningiz yetarlimi? — dedi [Xonzoda]. P. Qodirov, „Yulduzli tunlar“ .

2 koʻchma Besoʻnaqay, katta, semiz odam haqida. ◆ Tunov kupi xolamnikiga borgan edim, xolam.. hamma gapni Homid choʻchqaning qu-logʻiga yetkazuvchi oʻz qizi Zaynab gumbaz boʻl-ganini birma-bir aytib berdi. A. Qodiriy, „Oʻtgan kunlar“ .

Koʻk gumbazi koʻchma Osmon. Bola har kun kelar oqshomda, Tut tagiga borib oʻtirar Va sarhadsiz niliy osmonga — ◆ Koʻk gumbazga boqiboʻy surar. X. Davron, „Tungi bogʻlar“ .

Antonimlari

ГУМБАЗ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

Ruscha _ru

gumbaz
1 купол, свод; ◆ osmon ~i небесный свод, небосвод;
2 перен. разг. фам. толстуха; толстая, неуклюжая и неповортливая женщина.