gunohkor
Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]gu-noh-kor
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]GUNOHKOR Bu sifat ТжРСda gunohgor, gunohkor shakllarida keltirilib, gunohkor shakliga havola berilgan (108); ПРСda [gonahkar] shaklida keltirilgan (427). Koʻrinadiki, bu sifat oʻzbek tiliga fors tilidan olingan. Bu sifat gunoh otiga (q.) asli 'ish' maʼnosini ifodalaydigan -kor qoʻshimchasini (ТжРС, 542) qoʻshib hosil qilingan boʻlib, 'shariatga xilof, ayb deb qaraladigan xatti-xarakatni amalga oshirgan' maʼnosini anglatadi (OʻTIL, I, 199).
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (III-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
f. jLSsUS — gunoh qiluvchi, aybdor
Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]1 din. Shariat qonuniga, din aqi-dalariga xilof ish qilgan shaxs, aybdor. ◆ Munkar-Nakir.. bunday gunohkorni birinchi martaba koʻrishi edi, yana gurzisini ishga soldi. A. Qahhor, „Tobutdan tovush“ .
2 Odob-axloq doirasidan tashqari, no-joʻya ish qilgan shaxe; aybdor. ◆ Men Zokir ota bilan Roʻzimatni qoralab, oʻzimni oqlamoqchi emasman, shular qatori men ham gunohkorman. A. Qahhor, „Qoʻshchinor chiroqlari“ . ◆ Kishioʻzini gunohkor his qilsa, begʻam quvnayotganlarga havasi keladi. P. Qodirov, „Uch ildiz“ .
3 Jinoyat qilgan, jinoyatchi. ◆ Gunohkor boʻlmoq. m ◆ Darrov haligi osilish uchun yubo-rilgan gunohkorlarning orqasidan ot bilan yugur! Dor ostidan boʻlsa ham qaytarib kel! A. Qodiriy, „Oʻtgan kunlar“ . ◆ Tergovchi Ota-xoʻja akani gunohkor qshadigan xat yozib, Zumrad opaning oʻziga qoʻl qoʻydirib olmoqchi edi. S. Yunusov, „Kutilmagan xazina“ .
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]ГУНОҲКОР. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.