guzar
Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]gu-zar
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]GUZAR Bu ot 'oʻt-' maʼnosini anglatadigan tojikcha guzashtan feʼlining guzar hozirgi zamon asosiga teng; otlashib asli 'oʻtish joyi' maʼnosini anglatadi (ТжРС, 105). Bu ot oʻzbek tilida 'mahallaning doʻkon, sartaroshxona, choyxona joylashgan serqatnov joyi' maʼnosini anglatish Uchun ishlatiladi (OʻTIL, 1,195).
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (III-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]fors. – oʻtish joyi; kucha, mahalla;
1. Qishloq yoki mahallalarning chorrahalarida joylashgan, choyxonalari, qassoblik, baqqollik kabi doʻkonlari boʻlgan obod, gavjum joy. ◆ Bu mahallada unga [Yoʻlchiga] maʼqul boʻlgan ikki kishi bor edi. Biri — guzarda taqachilik-temirchilik qiladigan Qoratoy, ikkinchisi — Shokir ota nomli mahsidoʻz chol. Oybek, „Tanlangan asarlar.“ ◆ Kuz havosining suyaklarni zirqiratuvchi sovugʻiga qaramay, guzarda choyxoʻr koʻp edi. M. Ismoiliy, „Fargʻona t.o.“
2. folk. Yoʻl.◆ Qalmoqlar yurtiga guzarim tushdi. "Alpomish". ◆ Guzarimiz tushsa, izlab kelarmiz. Sulton boʻlgan, jonim doʻstim, xush endi. "Murodxon". ◆ Kuloh kiyib, boʻldim men bir qalandar, Nogahon guzarim tushdi bu shahar. "Shirin bilan Shakar".
3. shv. Daryodan, soydan qayiqlar oʻtadigan joy; kechik.
4. tar. Buxoro xonligida: mahalla.
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]ГУЗАР. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.
Tarjimalari
[tahrirlash]Ruscha ru
guzar
1 оживлённое, бойкое место на дорогах, перекрёстках; маленький базар (где расположены чайхана, несколько лавок, парикмахерская и т.п.);
2обл. путь следования; путь; ◆ Kalmoqlar yurtiga~im tushdi (Алпомиш) Мой путь лежал в страну калмыков;
3ист. квартал (в Бухаре).