Kontent qismiga oʻtish

hirs

Vikilugʻatdan olingan

Oʻzbekcha (uz)

[tahrirlash]

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

[tahrirlash]

hirs

Aytilishi

[tahrirlash]

Etimologiyasi

[tahrirlash]

arab. — biror narsaga qaggiq berilish, intilish; tama, ochkoʻzlik.

Maʼnoviy xususiyatlari

[tahrirlash]

Maʼnosi

[tahrirlash]
  1. Yetishish, erishishga boʻlgan kuchli intilish, istak, mayl. ◆ Mol-dunyo toʻplashga boʻlgan hirs. Meros olish hirsi bilan ota-onangning oʻlimini aslo istamagin. "Qobusnoma" .
  2. salb. Jinsiy hissiyot, shunday hissiyotli mayl. ◆ ..koʻzlari suzuk, lagʻcha choʻqqa aylangan qalbi betoʻxtov urar, shu choʻgʻ tufayli alanga olayotgan hirsni bosishga qurbi yetmasdi hatto. J.Abdullaxonov, „Xonadon“ . ◆ ..oʻziga qaynoq hirs bilan yopishishini ham doimo istardi. Mirmuhsin, „Umid“ .

Hirs qoʻymoq. Biror narsaga oʻta berilmoq, ruju qilmoq, ketidan quvmoq. ◆ Pulga hirs qoʻymoq. ◆ Sarvi xolaning ham suyagi mehnatda qotdi. Ammo u mol-dunyoga sira hirs qoʻymadi. S.Karomatov, „Bir tomchi qon“ . ◆ Otasining feʼlini bilgan Tamanno bir-ikki kundan beri ichkilikka hirs qoʻygan erini turtib uygʻotdi: - Turing-e, uyat boʻlib ketdi. Shuhrat, „Jannat qidirganlar“ .

Sinonimlari

[tahrirlash]

Antonimlari

[tahrirlash]

ҲИРС. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

[tahrirlash]

hirs
1 жадность, алчность, корыстолюбие; ◆ ~ qoʻymoq проявлять алчность;
2 чувственность, сладострастие, похоть; ◆ ~ bilan qaramoq смотреть со страстью;
3 страсть, страстное желание.