jahl
Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]jahl
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]a. — nodonlik; aqlsizlik; jaholat
Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]1 Nojoʻya xatti-harakatdan, gapdan yoki voqea-hodisadan ranjish, achchiqlanish, gʻazablanish tuygʻusi; gʻazab. ◆ Jahl — dushman, aql — doʻst. Maqol . n ◆ Muharrir jahl bilan kalendarini shart-shart varaqladi-da, bit-ta betini yulib oldi. Oʻ. Usmonov, „Sirli sohil“ . ◆ Ahmadning jahli tez, can narsaga tutaqib ketadi. F. Musajonov, „Himmat“ .
2 ayn jaholat 1. ◆ Maktab anjuman borgʻil, unda fikr ochib gohi, Ilmu fan tigʻi bilan jahl bagʻrini qon qil. Hamza .
- Jahl ustida Achchigʻi, gʻazabi kelib turgan paytda. ◆ Jahl ustida ogʻzimdan biror yomon soʻz chiqib ketadi. U vaqtda koʻnglingiz ogʻriydi, qoʻying, ertalarga soʻzlasharmiz. Hamza, „Tuhmatchilar jazosi“ . ◆ U [Yodgor] Charosning onasi jahl ustida shu ishni qilgan boʻlsa kerak, deb oʻylagandi. Oʻ. Hoshimov, „Qalbingga quloq sol“ . Jahli burni uchida Jahli tez, achchigʻi tez. ◆ Baʼzi aktiv akamlar Jahli burun uchida. "Qoʻshiqlar" . ◆ Jahli burnining uchiga kelib, bosh agronom M.M.Xristenkoni chaqirtirdi. "Mushtum" . Jahli chiqmoq Gʻazablanmoq, achchiqlanmoq. ◆ Hozir jahli chiqib oʻtirgan bu ayol koʻziga juda qadrdon koʻrinib ketdi. Oʻ. Hoshimov, „Qalbingga quloqsol“ . ◆ Mingboshining jahli chiqdi. Choʻlpon, „Kecha va kunduz“ . ◆ Adolat necha kungacha bu xil hazillarga koʻnikolmadi, gʻashi keldi va hatto jahli chiqib, baʼzi soldatlarga oʻshqirib berdi ham. I. Rahim, „Chin muhabbat“ . Jahlidan tushmoq Gʻazabi pasaymoq, achchigʻi yumshamoq. ◆ Juvon uning (Sidiqjonning) oʻtirishini koʻrib, bir oz jahlidan tushdi. A. Qahhor, „Qoʻshchinor chiroqlari“ .
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]ЖАҲЛ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.
Tarjimalari
[tahrirlash]jahl
Ruscha ru
jahl
злоба, злость; ◆ ~ bilan со злостью, сердито; в сердцах; ◆ ~ ustida в гневе; ◆ uning ~i chiqdi (или qistadi) он рассердился, он разозлился; ◆ u ~imni chiqardi он рассердил меня; ◆ ~dan tushmoq перестать сердиться; ◆ ~ chiqqanda aql ketadi посл. когда приходит гнев, уходит разум; ◆ ~ - dushman, aql - doʻst посл. гнев - враг, разум - друг.