Kontent qismiga oʻtish

jins

Vikilug‘atdan olingan

Oʻzbekcha (uz)

[tahrirlash]

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

[tahrirlash]

jins

Aytilishi

[tahrirlash]

Etimologiyasi

[tahrirlash]

Maʼnoviy xususiyatlari

[tahrirlash]

Maʼnosi

[tahrirlash]

[a. — tur; xil, nav; kabi

la, millat] 1 biol. Jonli organizmlar-ning biologik va jismoniy xususiyatla-riga koʻra ikki (erkak va urgʻochi) turidan biri. ◆ Erkak jinsi. Xotin jinsi. tya Uzaro qarama-qarshi ikki jins dunyoda tiriklik-ni davom ettiradi. T. Qaipbergenov, „Qo-raqalpoqnoma“ . ◆ Boʻlajak farzand jinsining oʻgʻil yoki qiz boʻlishi otadagi urugʻ hujayra-si tarkibida boʻladigan ikki xil xromoso-maga bogʻliq. Gazetadan .

2 Tur, nav, xil. ◆ Lirikaning oʻziga xos ada-biy jins sifatidagi tabiati uning janr qiyofasida ham aks etadi. "OʻTA" . ◆ Baron fon Ring, albatta, eshak emas, balki oriy jins-dan boʻlgan bir zot. A. Qahhor, „Baron fon Ring“ .

3 Ijtimoiy guruh, tabaqa. ◆ Jinsiga tortmoq. sht -Ota, bu singlim,— tabassum bilan dedi Yoʻlchi. — Boynikida yashashini maʼ-qul koʻrmadim. -Yaxshi qilibsan: Kabutar bo kabutar, jins bo jins.. Toʻgʻri, ular qarin-doshing. Lekin ular seni oʻz jinsiga qoʻshmay-di. Ular pul jinsidan. Oybek, „Tanlangan asarlar“ .

4 geol. Yer qobigʻining maʼlum qatlamini hosil qilgan mineral. ◆ Qoya ostidagi togʻ jinslari ming yillar davomida esgan shamol taʼsirida silliqlanib, gʻor shaklida oʻyilgan edi. S. Karomatov, „Oltin qum“ . ◆ Nurotadan Tomdibuloqqacha choʻzilgan togʻlardagi togʻ jinslarini oʻrganib, u joylarning geologik xaritasini tuzdi. S. Anorboyev, „Oʻzbekiston oltini“ .


Sinonimlari

[tahrirlash]

Antonimlari

[tahrirlash]

ЖИНС. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

[tahrirlash]

jins
1
биол. пол; ◆ erkak ~i мужской пол; ◆ xotin ~i женский пол;
2 род (родство);
3 сословие, общественная группа; среда; ◆ Toʻgʻri, ular qarindoshing, lekin ular seni oʻz ~iga qoʻshmaydi (Ойбек, «Ќутлуѓ ќон») Верно, они твои родственники, но тебя они не примут в свою среду;
4 сорт, разновидность, род;
5 геол. порода; ◆ togʻ ~lari горные породы; ◆ 

  • ins-~ злые духи, нечистая сила, бесы.