jirov
Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]ji-rov
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]JIROV ’baxshi’. Bu yerlarda baxshini j i r o v deb atashadi. Bu ot qadimgi turkiy tildagi ’qoʻshiq’ maʼnosini anglatgan yïr otidan (Devon, III, 9; DS, 268) _a qoʻshimchasi bilan yasalgan feʼlga -v qoʻshimchasini qoʻshib yasalgan (ЭСТЯ, IV, 285); keyinchalik soʻz boshla-nishidagi y undoshi j undoshiga, v undoshi oldidagi a unlisi â unlisiga almashgan, ï unlisining qattiqlik belgisi yoʻqolgan: (yïr + a = yïra-) + v = yïrav > jï-rav > jïrâv > jirâv. Devonda bu soʻz yïragʻu shaklida keltirilgan; demak, bu soʻz -gʻu sifatdosh qoʻshimchasi bilan hosil qilingan, keyinchalik soʻz oxiridagi gʻu tovushlari v undoshiga almashgan.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]shv. Dostoy, terma aytib kuy-lovchi baxshi (oʻzbek, qoraqalpoq, qozoq xalkdarida). Qozoqlar orasida baxshilar, ji-rovlar.. elni oralab tentirab yurib, tirik-chilik oʻtkazadilar. M. Muhammadjonov, Turmush urinishlari. Jambul shoirlar ji-rovi, oqsoqol, Tillarga bol berding, ellarga hammaqol. M. Shayxzoda.
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]ЖИРОВ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.