Kontent qismiga oʻtish

jiyak

Vikilug‘atdan olingan

Oʻzbekcha (uz)

[tahrirlash]

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

[tahrirlash]

ji-yak

Aytilishi

[tahrirlash]

Etimologiyasi

[tahrirlash]

JIYAK 'doʻppi, toʻn kabi buyumlar chetiga tuti — ladigan maxsus tasma’. Doʻppisining j i ya g i siti— lib ketibdi. Bu soʻz ’chet’, ’cheka’ maʼnosini anglatuvchi ziy otiga kichraytirish maʼnosini ifodalovchi -(ä)k qoʻshimchasini qoʻshib hosil qilingan boʻlsa kerak; ke-yinchalik soʻz boshlanishidagi z undoshi j undoshiga almashgan: ziy + äk = ziyäk > jiyäk.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

Maʼnoviy xususiyatlari

[tahrirlash]

Maʼnosi

[tahrirlash]

1 Doʻppi, toʻn va shu kabilarning chetiga tutiladigan maxsus ensiz tasma. ◆ Qoʻlda toʻqilgan jiyak. m ◆ Uning uzundan-uzun oppoq soqoli, yoqasi ochiq oppoq yaktagi, doʻppisining oppoq jiyaklari, oftobda qoraygan keng koʻkragi — hammasi changga botgan edi. Sh. Rashidov, „Boʻrondan kuchli“ . U [Bolta aravakash] doʻppisining jiyagini qaytarib, shohi belbogʻ bilan bogʻlab olgan. K. Yashin, Hamza.

2 Biror narsaning gir atrofi, cheti. ◆ Murod uning jiyaklari qizargan koʻzlariga termildi. S. Ahmad, „Qadrdon dalalar“ . ◆ Jiyaklarida boychechaklar oʻsib yotgan nam soʻqmoqdan oq otli yoʻlovchi jadal ketyapti. Sh. Xolmirzayev, „Oq otli“ .

Sinonimlari

[tahrirlash]

Antonimlari

[tahrirlash]

ЖИЯК. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

[tahrirlash]

jiyak
1 кант, кайма, тесьма, нашиваемая на край одежды или тюбетейки;
2 край; ◆ Murod uning ~lari qizargan koʻzlariga termildi (С. Аћмад, «Ќадрдон далалар») Мурад впился взглядом в его покрасневшие по краям глаза.