jonli

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

jon-li

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

1 Tiriklik alomati bor, tirik. ◆ Jonli toʻqima (biol .). ■■ ◆ Qizdan soʻrab-di: -Bu yerda nima qilib oʻtiribsan, bu yerda oʻzingdan boshqa jonli jonivor bormi ? "Oltin beshik" .

2 Yashab turgan, barhayot, tirik. ◆ Oʻtmish-ning jonli shohidi. m ◆ Jonli guvohni ishga tikib boʻlmaydi. A. Qahhor, „Sarob“ . ◆ Urush zah-matini boshidan kechirgan har bir odam dah-shatli u yillarning jonli shohididir. N. Safarov, „Olovli izlar“ .

3 koʻchma Ehtirosli; qaynoq. ◆ [Gulnor] Yoʻlchining kuchli, erkak nafasini, dudoq-larida uning boʻsasining jonli olovini bir lahza sezdi. Oybek, „Tanlangan asarlar“ .

4 koʻchma Tiyrak, serharakat; shoʻx. ◆ Tax-tapullik Sobirjonni tanir edim men Bo-kudan: Zap chavandoz, miqti, jonli, xosiyat-liulfat juda. M. Shayxzoda . ◆ Haqiqatda esa mingboshi xotinlari orasida eng jonli va eng esligi boʻlgan bu juvon — Sultonxonga qarshi ochgan kurashining natijasidan noro-zi edi. Choʻlpon, „Kecha va kunduz“ .

5 koʻchma Ruhli, shoʻx, qiziq; qizgʻin. ◆ Buuza-tish majlisini jonli, ruhli oʻtkazmoq uchun barcha qizlar oʻzlarining eng asl, eng nafis ki-iimlarini kiyib.. husn olamini.. yana bir qay-ta bejabdirlar. A. Qodiriy, „Oʻtgan kunlar“ . ◆ Meliqoʻzi bilan boʻlgan jonli suhbatda [uning] butun orzu-istaklarini bilib oldim va ocherk yozdim. N. Safarov, „Olovli izlar“ .

6 koʻchma Tetiklik, gʻayrat, xushchaqchaqlik ifoda etuvchi; shoʻx, oʻynoqi (koʻz qarashi, chexra haqida). ◆ Yoʻlchining chiroyli keng yuzi-da.. jonli, teran maʼnoli koʻzlarida qanday-dir iliq, samimiy tabassum toshgan edi. Oybek, „Tanlangan asarlar“ .

7 koʻchma Xuddi haqiqatdagidek, chin, haqiqiy; yorqin. ◆ Jonli portret, yash Jilin bilan Kostilinning sarguzashti ularning koʻz oldilarida jonli voqeaday oʻta berdi. P. Tursun, „Oʻqituvchi“ . [ ◆ Sayramov] Har masala-ni jonli misollar bilan bayon qildi. Oybek, „O“ . v. shabadalar.

8 koʻchma Ifodali, aniq-ravshan, tushu-narli. ◆ Atoqli xalq sanʼatkori ]Yusufjon qiziq] hayotning eng chiga^t, murakkab tomon-larini jonli til bilan sodda qshshb tushun-tira olardi. T. Obidov, „Yusufjon qiziq“ . ◆ Eski adabiyotni yaxshi oʻqiydi, ayniqsa.. Abomuslim dostonlarini oʻqiganda, juda ham jonli chi-qaradi. A. Qodiriy, „Obid ketmon“ .

9 koʻchma Hayot qaynagan, gavjum; joʻshqin. Kunduzgiga qaraganda saroy joshsh: kishilar-ning shaqillashib soʻzlashiiishri, xoxolab ku-lishishlari saroyni koʻkka koʻtargudek. A. Qodiriy, Oʻtgan kunlar.

10 koʻchma Amaliy, ishbilarmonlarcha. ◆ Rahbarlikni qogʻozda emas, jonli rahbarlik qilish shaklida olib borish kerak. N. Safarov, „Olovli izlar“ .

Antonimlari

ЖОНЛИ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

Ruscha _ru

jonli
1 живой; одушевлённый; // живое существо; ◆ ~ guvoh живой свидетель; ◆ ~ni bejon qilmoq лишать жизни, умерщвлять, убивать живое существо;
2 перен. живой; // живо; ◆ u ~ misollar keltirib oʻtdi он привёл живые примеры; ◆ fikrni ~ ifodalamoq живо выражать мысль; ◆ 

• ~ tilda в разговорном языке.