kasofat

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

ka-so-fat

Etimologiyasi

arab. – quyuqlik, zichlik; dagʻallik, gʻalizlik; befahmlik;

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

1. sft. Yomon oqibatga olib boradigan, baxtsizlik (ziyon, zahmat) keltiradigan. ◆ Kasofat ish. ◆ Shira koʻp kasofat narsa, gʻoʻzaning yosh barglariga yopishdimi — uni bujmaytirib qoʻyadi. H. Nazir, „Soʻnmas chaqmoklar.“ ◆ Kayfim bor edi, hammasiga kasofat araq sababchi.. Gazetadan.

2. ot Yomon oqibat, yomon, noxush taʼsir. ◆ Yaxshining — sharofati, yomonning — kasofati. Maqol. ◆ Ochlik kasofatidan ona-bola dunyodan ketdi. S. Ismoilzoda, „Temur.“ ◆ Mana shunday xilofi sharʼiy ishlaringizning kasofatidan bunday kunlarga tushdingiz.. S. Ayniy, „Qullar.“

3. Shunday belgi, taʼsirga ega boʻlgan shaxs yoki narsaga nisbatan koʻllanadi; shaxs yoki narsani shunday belgi bilan qayd etadi. ◆ Yoʻqol, deyman, yoʻqol, nahs! Yoʻqol koʻzimdan, kasofat! S. Zunnunova, „Olov.“ ◆ Buning ustiga noʻxtasi ham yoʻq edi kasofatning [novvosning]. S. Nurov, „Narvoy.“ ◆ Sen zamonni tushunasanmi, oʻylab qara, agar shu xom qovoqda miyang boʻlsa, yigʻlama, kasofat. Oybek, „Tanlangan asarlar.“

Kasofatiga qolmoq Oʻzganing yomon taʼsiri bilan noxush oqibat (holat)ga duchor boʻlmoq. ◆ Bu orada qizim shoʻrlik uning kasofatiga qoldi. A. Qahhor, „Qoʻshchinor chiroqlari.“

Antonimlari

КАСОФАТ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

Ruscha _ru

kasofat
1 пакость, погань; беда, злосчастье; кто-либо или что-либо, всякое соприкосновение с которым влечёт за собой беду, несчастье; // пакостный, поганый; зловещий, отвратительный, омерзительный; злосчастный; нечестивый; ◆ ~ ish омерзительное, отвратительное дело; ◆ yomonning ~i bir chaqirim ilgari yurar посл. (букв. дурные дела плохого человека опрежают его на версту) дурная слава за версту вперёд бежит; ◆ yaxshining sharofati, yomonning ~i погов. от хорошего человека благородство, от плохого - пакость;
2 бран. пакостник, поганец; нечестивец; ◆ yigʻlama, ~! перестань плакать, поганец!