Kontent qismiga oʻtish

kurak

Vikilug‘atdan olingan

Turkcha (tr)

kurak

qurgʻoqchilik, quruq=
Oʻzbekcha (uz)
=

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

ku-rak

Aytilishi

Etimologiyasi

KURAK 'narsalarni sidirib, kurab toʻplaydigan asbob'. Yoʻlchi k u r a k va supurgi olib, otxonani tozalay boshladi (Oybek). Bu ot qadimgi turkiy til— dagi 'sidir—' maʼnosini anglatgan kür— feʼlining (ЭСТЯ, III, 81) 'takror' maʼnosini ifodalovchi —gä qoʻ-shimchasini olgan shaklidan -k qoʻshimchasi bilan yasal-gan (Devon, II, 335); keyinchalik g undoshi talaffuz qi-linmay qoʻygan, ü unlisining yumshoqlik belgisi yoʻqol-gan: (kür— + gä = kürgä-) + k = kürgäk > küräk > kuräk.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

1 Sochilgan narsalarni sidi-rish, kurash, toʻplab biror narsaga solish uchun ishlatiladigan, yogʻochdan yoki metall-dan yasalgan uzun sopli asbob. ◆ Yoʻlchi.. kurak va supurgi olib, otxonani tozsishy boshladi. Oybek, „Tanlangan asarlar“ . ◆ Mehmonxona us-tida quloqlarini latta bilan bogʻlagan bola yogʻoch kurakni gʻirshiatib, qor kurab yotgan edi. P. Tursun, „Oʻqituvchi“ .

2 anat. Yelkaning yuqori qismidagi uch-burchak shaklli yalpoq suyak. -Sekinroq yur-sang boʻlmaydimi, qizim! — dedi ona qoʻli bilan Zeboning ikki kuragi oʻrtasiga yopish-gan koʻylagini koʻchirar ekan. Shuhrat, Shi-nelli yillar.

Kurak tish Yuqori qatordagi oldingi ikki yalpoq tish. ◆ Yoshni bilib olishga imkon beradigan ancha aniq belgi.. kurak tishlar-dir. N. Mavlonov, „Qoramolchilik“ . Kurakda turmaydigan 1) tilga olib boʻlmaydigan, yaramas, uyatli (gap-soʻz haqida). ◆ Normat-hojining joni chiqib, tomdagilarni kurakda turmaydigan soʻzlar bilan soʻkib, haydab yubordi. Oydin, „Bechora; 2) aqlga toʻgʻri kelmaydigan; bemaʼni“ . ◆ Eson yana oʻtirib qolishga majbur edi. Chunki u, akasining ichganda qiladigan oʻjarligi hech kurakda turmaydigan darajada boʻlishini bilardi. H. Ahmar, Kim haq?

Sinonimlari

Antonimlari

КУРАК. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

kurak
1 деревянная лопата; qayiq kuragi разг. весло;
2 анат. лопатка; //лопаточный; * ◆ ~da turmaydigan 1) неприличный нецензурный; 2) чепуховый, ерундовый, несообразный; ◆ ~da turmaydigan gap несообразные слова; чушь, ерунда, белиберда; ◆ ~ tish анат. резец (зуб).

Turkcha (tr)

kurak

qurgʻoqchilik, quruq