maʼqul

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

maʼ-qul

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

[a. — oqilona; manti-

qiy; tushunarli] 1 Talab-istakka toʻgʻri ke-ladigan; maqbul. ◆ Maʼqul ish. Maʼqul gap. Maʼqul fikr. sht Kompleks loyihalar hozir serob. Maʼqulini tanlaysiz, quraverasiz. "Oʻzbekiston qoʻriqlari" . ◆ Nizomiddinov ishni bir yoqlama olib boryapti. Shu odamning ishi menga unchalik maʼqul emas. S. Ahmad, „Hukm“ .

2 (kesim vazifasida yoki tarkibida) Yaxshi, durust. ◆ Yoki oʻzini koʻrmasdan, gʻoyibona sevib yurganim maʼqulmikan? X. Toʻxtaboyev, „Shirin qovunlar mamlakati“ . ◆ Nonushta qila-yotganimizda, mana bu choʻqmorni unga aytib qoʻyganimiz maʼqul. Mirmuhsin, „Meʼmor“ .

3 Maʼqullash, rozilikni bildiradi: yaxshi, durust, xoʻp. ◆ Maʼqul, maʼqul, boy ota, soyai davlatingiz kam boʻlmasin! Oybek, „Tanlangan asarlar“ . ◆ ..Erta bilan yoʻlga chiqay-lik. -Maʼqul, — dedi Meʼmor. Mirmuhsin, Meʼmor.

4 Gap-soʻzni qaytarmaydigan; yuvosh. ◆ Ba-shorat xola qarshisida opasini xunob qila-digan yengiltak Olimjon emas, balki ogʻir tabiatli, moʻmin, maʼqul va es-hushli, butu nlay boshqa bir bola turganday edi. A. Mi-rahmedov, „Kulgan chechaklar“ .

Maʼqul boʻlmoq (yoki kelmoq, tushmoq) Maqbul deb qabul qilmoq. ◆ Gapim ikkoviga ham maʼqul boʻldi, shekilli.. u yogʻi koʻngilda-gidek boʻldi. X. Toʻxtaboyev, „Shirin qovunlar mamlakati“ . ◆ Bu gap zalda oʻtirganlarga ham maʼqul tushdi. "Yoshlik" . Karomat xola, hat-to biror narsa oʻziga haddan tashqari maʼ-qul kelsa ham, oʻsha narsani qargʻab-qargʻab maqtardi. Yu. Shomansur, Qora marvarid. Maʼqul qilmoq Maʼqul deb tan oldirmoq; maʼqullatmoq. ◆ Udoʻstlariga tunov kungi sheʼ-rini maʼqul qila olganiga quvonardi. S. Siyoyev, „Yorugʻlik“ .

Sinonimlari

rozi bo`lish

Antonimlari

МАЪҚУЛ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

maʼqul

Tillar

• Arabcha: معقول (maʿqūl)
• Inglizcha: reasonable
• Albancha: arsyeshëm
• Bolgarcha: разумен(razúmen)
• Chexcha: rozumný
• Fincha: kunnollinen
• Turkcha: makul

Ruscha _ru

maʼqul
1 подходящий; приемлемый; рациональный, разумный; одобряемый; нравящийся; ◆ bu juda ~ taklif это предложение вполне приемлемо; ◆ ~ gaplar разумные слова; ◆ ~ boʻlmoq подходить (для кого-л.), быть приемлемым; нравиться; ◆ uning hikoyasi bizga juda ~ boʻldi его рассказ нам очень понравился; ◆ ~ qilmoq одобрять; ◆ Baʼzilar shu soʻzni ~ qildi («Муродхон») Некоторые одобрили эти слова; некоторым эти слова понравились;◆ oʻziga ~ qilmoq находить (считать) для себя подходящим, целесообразным; ◆ gapini birovga ~ qilmoq убеждать, уговаривать кого-либо; ◆ ~ koʻrmoq 1) считать приемлемым; одобрять; 2) предпочитать; ◆ ~ topmoq (или bilmoq) считать разумным; считать подходящим; одобрять; ◆ ~ tushmoq понравиться, прийтись по душе, по вкусу; ◆ Mirzakarimboyning"nasihati" Yoʻlchiga sira ~ tushmadi (Ойбек, «Ќутлуѓ ќон») «Наставления» Мирзакаримбая совершенно не понравились Юльчи;
2 ладный, приятный; ◆ juda ~ bola очень ладный парень;
◆ 3 ~! хорошо!; ладно!; bugun teatrga boramizmi? - Maʼqul! пойдём сегодня в театр? - Хорошо!