markaz

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

mar-kaz

Etimologiyasi

a. مَرْكَز — oʻrtalik, oʻrta yer; holat, mavqe, vaziyat

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

1 mat., fiz. Geometrik shaklning oʻq chizikdari kesishadigan, maye., shar sirtining barcha nuqtalaridan baravar uzokdikda boʻlgan nuqta, geometrik yoki fizik nisbatlarning oʻrta nuqtasi. ◆ Er-lips markazi. Linza markazi. Simmetriya markazi. Ogʻirlik markazi.

2 Biror sath, maydon va shu kabilarning oʻrta qismi; oʻrtasi. ◆ Choʻl markazida qad koʻtargan posyolkaga aholi koʻchib kela boshladi. Gazetadan .

3 koʻchma Ahamiyati, mohiyati va sh. k. ji-hatdan asos, asosiy hisoblanuvchi joy, qism, oʻrin va b. ◆ Asar markazida bisotlari-dagi yolgʻiz eshaklarini minib, safarga chiq-qan ota va oʻgʻil obrazlari turadi. "OʻTA" . ◆ Goʻsht tayyorlash, aholi dasturxoniga goʻsht mahsulotlari yetkazib berishdagi qingʻir ishlar markazida goʻsht kombinatlari turadi. Gazetadan .

4 Aholi yashaydigan joyning maʼmuriy binolar, savdo va boshqa muassasalar oʻr-nashgan asosiy qismi. ◆ Shahar markazi. Qish-loq markazi. yash Qaysi kuni markazdan kel-gan vrach Hanifa xolaning kasali rak ekanini.. aytgan edi. Oʻ. Hoshimov, „Qalbingga quloq sol“ .

5 Biror faoliyat sohasida asosiy ish olib boriladigan joy. ◆ Matbuot markazi. Ilmiy markaz. yaya Yaqinda Oʻzbekiston atom markazining toʻngʻich inshooti — respublika Fanlar akademiyasi Yadro fizikasi institu-tining shtiy-tadqiqot reaktori ishga tush-di. "Fan va turmush" .

6 ayn. poytaxt. ◆ Toshkent — Respublika-mizning markazi. sht Uning [Musulmonqulning] istibdodi oʻzga shaharlarda uncha sezilmasa ham, markaz — Qoʻqon odamlarini juda toʻydirdi. A. Qodiriy, Oʻtgan kunlar.

35—Oʻzbek tilining izoqli lugʻati

7 tar. Oliy boshqaruv, rahbarlik orga-ni. ◆ Markaz koʻrsatmalariga amal qilmoq. n ◆ "Yopiray, — dedi Mavlon aka oʻziga oʻzi, — nahotki Markazdagilar bunaqa ishlarga in-damasa?" H. Gʻulom, „Mashʼal“ .

8 fiziol. Nerv hujayralarining orga-nizmning biror faoliyatini boshqaruvchi maʼlum guruhi. ◆ Harakat markazi. Nafas markazi. Miya poʻstlogʻi markazlari.

Diqqat markazidagi yoki diqqat markazida turgan Asosiy diqqat-eʼtiborni oʻzi-ga tortib turgan. ◆ Yolgʻizoʻgʻlini jangga yoʻllash Meʼmor xonadonining diqqat markazida edi. Mirmuhsin, „Meʼmor“ .

Antonimlari

МАРКАЗ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

Ruscha _ru

markaz
1 мат., физ. центр; ◆ aylana ~i центр окружности; ◆ ogʻirlik ~i центр тяжести, ◆ ~ga intiluvchi центростремительный; ◆ ~dan qochuvchi центробежный;
2 центр, средоточие; ◆ ilmiy ~ научный центр; ◆ madaniyat ~i культурный центр; ◆ mamlakatning sanoat ~lari промышленные центры страны; ◆ diqqat ~ida в центре внимания;
3 центр, высший руководящий орган; ◆ ~ direktivalari директивы центра.