marvarid
Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]mar-va-rid
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]Marvarid — bu ot ПРСda [märvorid, morvarid] shakllarida (485), ТжРСda marvorid shaklida (215) keltirilgan; oʻzbek tiliga tojikcha marvorid shakli o tovushini a tovushiga almashtirib olingan; 'molyuska chigʻanogʻidan olinadigan turli rangdagi qimmatbaxo sadaf' maʼnosini anglatadi (OʻTIL, I, 447).
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (III-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]1. Baʼzi mollyuskalar (yumshoqtanlilar)ning chigʻanogʻidan olinadigan oq, sargʻish, qizgʻish, baʼzan qora qimmatbaho donacha, dur. ◆ Qozikalon sandiqlarni ochib koʻrsatdi: baʼzisida olmos, yoqut, aqiq, zumrad va marvarid toʻla edi. S. Ayniy, „Doxunda“ . ◆ Uning qoshida oʻsma, kaftida xina arimas, qulogʻidan zirak, qoʻlidan qoʻsh uzuk, boʻynidan marvarid shodasi tushmasdi. M. Mansurov, „Yombi“ .
2. Marvarid tutning mayda donali kechpishar shirin navi. ◆ Yigitali azamat tut daraxtiga tikilib qararkan, tegirmon boshidagi bahaybat marvarid tut koʻz oʻngida gavdalandi. D. Nuriy, „Osmon ustuni“ .
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]МАРВАРИД. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.