dur
[tahrirlash]
Morfologik va sintaktik xususiyatlari[tahrirlash]
dur
Aytilishi[tahrirlash]
Etimologiyasi[tahrirlash]
a. دُرّ — marvarid, inju
Maʼnoviy xususiyatlari[tahrirlash]
Maʼnosi[tahrirlash]
1 Injuning, gavharning yirik turi. ◆ Dono — durdan aio. Maqol . ◆ Gul tikansiz boʻlmas. Dur — sadafsiz. Maqol. m ◆ Aslida Ahmad yokut nima, dur, brilliant, marvarid nima, uncha-lik farqiga bormas edi. F. Musajonov, „Himmat“ . ◆ Dudogʻu bilaklarida, qulogʻu barmoq-larida durru gavharlar, oltin bezaklar yiltshiab, bir jahon boʻlib, uyqu ogʻushida yotibdi. Mirmuhsin, „Umid“ .
2 koʻchma Bebaho yoki eng yaxshi, aʼlo, sara narsalar haqida. ◆ Yaxshilik shunday durru gavharki, uning bahosi hech qachon kamay-maydi. Gazetadan . ◆ Har soʻzi shirin-shakar dur qizlar. "Mushtum" .
3 koʻchma poet. Qimmatli, sermazmun, chuqur maʼnoli soʻz yoki sheʼr haqida. ◆ Men.. Navoiy “Xamsa ”<'sining sargʻish sahifalariga qarab olib yigʻlardim, koʻz yoshlarim toʻkilib, Navoiy tergan durlarga qorishardi. M. Ismoiliy, „Fargʻona t“ .o. ◆ Qiz soʻzlasa, ogʻzidan Dur sochilar, yor-yor. "Qoʻshiqlar" . ◆ Hangomada ogʻzidan dur sochibdi. "Yusuf va Ahmad" .
4 koʻchma Yorugʻlik, yogʻdu. ◆ Quyosh separ nurlarin, Yerga zarrin durlarin. 3. Diyor, „Asarlar“ .
5 koʻchma Meva, samara, hosil; natija. ◆ Otam hamisha:”Tajriba durini saralab ter”, — derdilar. "Oʻzbekiston qoʻriqlari" . ◆ Bagʻringga dur sochdi oltin paxtazor! G. Joʻrayeva, „Iqbol“ . ◆ Gul ochilib soʻlguncha, Qurti oʻradi ipak. Xalq etagi toʻlguncha Dur toʻkar etak-etak. Zulfiya, „Yuragimga yaqin kishilar“ .
6 koʻchma Boylik, davlat; qut-baraka. ◆ Ter toʻksang, dur olasan. Maqol . n ◆ Yerga chigit tushdi — dur tushdi deyishadi. Gazetadan . ◆ Ter toʻkildi — dur yetishtirildi. Gazetadan .
7 koʻchma Suv va unga oʻxshash tovlanuvchan narsalar (tomchi, shudring, qor uchqunlari). ◆ Roʻparamda sonsiz fontashshr, Qulogʻidan dur yogʻiladi. X. Saloh, „Chashma“ . ◆ Kechasi tushgan shudringga choʻmilgan koʻm-koʻk maysalar xuddi dur toʻkkandek charaqlab, quyosh bilan oʻpishib tovlanadi. O. Yoqubov, „Ota izidan“ .
Antonimlari[tahrirlash]
ДУР. Oʻzbek tilining izohli lugʻati maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.
Tarjimalari[tahrirlash]
Ruscha ru
dur
1 лучшая, крупная жемчужина, перл; // драгоценный; ◆ ~ ri-gavhar, ~ri-javohir драгоценности, драгоценные камни; ◆ ~ ri-marjon ожерелье из драгоценных камней;
2 перен. нечто самое лучшее, ценное; сокровище, жемчужина; ◆ novvotking ~i лучшие куски леденца (см. novvot I); ◆ Soʻz soʻzlasa, ~ri gavhar sochilur («Ёдгор») Из его уст рассыпается сокровище слов.
[tahrirlash]
Sifat[tahrirlash]
dur